Fundusze w ramach PPK – dobrze dopasowane do celu
Pracownicze plany kapitałowe (PPK) to powszechny program systematycznego oszczędzania na zaspokojenie potrzeb finansowych po osiągnięciu 60. roku życia. Będzie działał już od połowy 2019 roku. Jak będą inwestowane pieniądze uczestników PPK gromadzone na ich indywidualnych rachunkach? W funduszach zdefiniowanej daty zwanych też funduszami cyklu życia. Czym są? Jak działają? Dlaczego na nich, zgodnie z ustawą o PPK, oparte będą pracownicze plany kapitałowe?
Fundusze cyklu życia od wielu lat są dostępne na rynkach rozwiniętych i często wykorzystywane w różnych systemach emerytalnych. Nazywane są także funduszami zdefiniowanej daty, ponieważ w ich przypadku z góry określony jest orientacyjny koniec inwestycji. W przypadku programu PPK ten moment to 60. urodziny uczestnika.
Jaki jest związek funduszy zdefiniowanej daty z cyklem życia
W wielkim skrócie: alokacja środków pomiędzy klasy aktywów jest zmienna w czasie. Ta zasada opiera się na założeniu, że skłonność do ryzyka maleje wraz ze zbliżaniem się do końca inwestycji. Co to oznacza w praktyce? Fundusze cyklu życia inwestują więcej środków w instrumenty bardziej ryzykowne, ale o potencjalnie większej stopie zwrotu, jeśli koniec inwestycji jest odległy. Gdy zbliżamy się do końca inwestycji, rośnie w portfelu udział instrumentów bardziej bezpiecznych. Wszystko po to, aby nie ryzykować utraty uzbieranych środków. Zatem fundusze dla młodszych oszczędzających będą inwestowały przez dłuższy czas bardziej ryzykownie, natomiast w funduszach dla osób, które są bliżej emerytury, większy będzie udział instrumentów bardziej bezpiecznych.
W jakie instrumenty finansowe inwestują fundusze cyklu życia w PPK
Ustawa o PPK szczegółowo określa, w jakie instrumenty finansowe inwestować będą fundusze cyklu życia, działające w ramach pracowniczych planów kapitałowych. Dzielimy ja na dwie grupy: udziałowe i dłużne. Instrumentami bardziej ryzykownymi są udziałowe, czyli m.in. akcje, prawa poboru, prawa do akcji, warranty, instrumenty pochodne i jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, ale o odpowiedniej polityce inwestycyjnej. Instrumenty rynku pieniężnego, obligacje, bony skarbowe, depozyty bankowe należą do grupy bardziej bezpiecznych instrumentów dłużnych.
Ustawa o PPK reguluje także inne zasady inwestowania w ramach funduszy zdefiniowanej daty. Wszystko to ma zapewnić bezpieczeństwo inwestycji uczestników PPK. Kilka przykładów takich zasad. W przypadku części dłużnej (bardziej bezpiecznej) minimum 70% aktywów powinna być lokowana w obligacje Skarbu Państwa, NBP oraz centralnych władz publicznych lub banków centralnych UE. W części akcyjnej minimum 40% w akcje spółek indeksu WIG20, ale też minimum 20% a akcje spółek notowanych na giełdach w innych krajach OECD.
Jak wygląda przykładowa alokacja środków w ramach PPK
W zależności od liczby lat pozostałych do wypłaty środków z PPK alokacja może wyglądać różnie. Jeśli do wypłaty środków jest jeszcze 25 lat, to fundusz może mieć portfel składający się na przykład w 80% z akcji, a w20% z obligacji. Jeśli masz 45 lat i 15 lat inwestowania w PPK przed sobą, to w tym momencie skład twojego portfela może być podzielony na przykład na dwie połowy: 50% akcje i 50% obligacje. Natomiast gdy do wypłaty środków pozostają 3 lata, to przykładowo 85% inwestycji będzie ulokowana w bezpiecznych instrumentach. To tylko ilustracyjne składy portfeli - ustawa o PPK pozostawia zarządzającym obszar do decyzji i zmian. Muszą jednak działać w ramach określonych przedziałów procentowych, ściśle określonych w ustawie PPK.
Który fundusz jest dla mnie odpowiedni
Instytucje finansowe, aby oferować pracownicze plany kapitałowe, zgodnie z ustawą muszą utworzyć minimum 8 funduszy cyklu życia. Ich polityka inwestycyjna zależna jest od liczby lat, które pozostały uczestnikowi do osiągnięcia 60. roku życia. Dzięki temu możliwe będzie dopasowanie portfela inwestycji do wieku uczestnika PPK.
