Zmiany w opodatkowaniu dochodów z funduszy inwestycyjnych

1. Jak opodatkowane są dochody osób fizycznych z funduszy inwestycyjnych uzyskiwane do 31 grudnia 2023 r.?

Do końca 2023 r. w przypadku wypłaty dochodów z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa na rzecz osób fizycznych fundusz inwestycyjny pełnił funkcję tzw. płatnika podatku, co oznaczało, iż zobowiązany był z tytułu dokonywanych wypłat naliczyć i pobrać 19-procentowy podatek od zysków kapitałowych (tzw. „podatek Belki”), a następnie przekazać go do urzędu skarbowego.

W związku z powyższym, w przypadku gdy wystąpił dochód i obowiązek poboru podatku, środki uzyskane z tytułu realizacji zlecenia odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa pomniejszane były o kwotę należnego podatku.

2. Jak opodatkowane są dochody z funduszy inwestycyjnych uzyskiwane od 1 stycznia 2024?

Od 2024 r. fundusz inwestycyjny nie pełni już funkcji tzw. płatnika podatku, tj. nie będzie naliczał i pobierał podatku od dochodu z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa. W związku z powyższym, środki uzyskane z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa przekazywane będą w kwocie brutto, tj. bez potrącenia podatku.

Dochody z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa dalej będą jednak opodatkowane 19-procentowym podatkiem od zysków kapitałowych (tzw. „podatkiem Belki”). Obowiązek samodzielnego rozliczenia tego podatku, zgodnie z nowymi przepisami, będzie spoczywał na Tobie.

Jednocześnie, zgodnie z nowymi zasadami, będziemy zobowiązani przesłać do Ciebie informację PIT-8C, w której znajdziesz kwoty przychodów, kosztów oraz dochodów lub strat z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek, potrzebne do samodzielnego rozliczenia przez Ciebie podatku.

3. Z czego wynika zmiana sposobu rozliczania podatku?

Zmiana sposobu rozliczenia podatku nie wynika z naszej decyzji, lecz ze zmiany powszechnie obowiązujących przepisów prawa, do której zobowiązani jesteśmy się dostosować. Nowe zasady dotyczące rozliczania podatku od dochodów z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa wprowadzone zostały ustawą z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1059).

4. Czy po 1 stycznia 2024 r. zmienia się wysokość podatku?

Stawka podatku nie ulega zmianie. Po 1 stycznia 2024 r. nadal wynosić będzie 19%. Opodatkowaniu w dalszym ciągu podlegać będzie dochód, rozumiany jako różnica pomiędzy przychodami (wartość środków uzyskanych z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek) i kosztami (wartość środków poniesionych na nabycie odkupywanych lub konwertowanych jednostek).

5. Jakie korzyści dla inwestujących w fundusze wprowadzają nowe przepisy?

Nowe przepisy umożliwiają Ci kompensowanie dochodów i strat osiąganych z tytułu inwestycji w nasze fundusze z dochodami i stratami osiąganymi w danym roku z tytułu innych inwestycji kapitałowych, takich jak np.: inne fundusze inwestycyjne (w przypadku których dochody wypłacane są w związku z odkupieniem lub konwersją jednostek), akcje, inne papiery wartościowe i instrumenty pochodne.

W przypadku, gdy w wyniku dokonanej kompensacji wykażesz za dany rok stratę podatkową, stratę tę będziesz mieć prawo rozliczyć z dochodami kapitałowymi osiąganymi w pięciu kolejnych latach.

6. Jakie nowe obowiązki wykonać będą musieli inwestujący w fundusze w związku ze zmianą?

W przypadku zrealizowania odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa w danym roku (począwszy od 2024 r.) będziesz zobowiązany do samodzielnego rozliczenia podatku w rocznej deklaracji podatkowej PIT-38 do 30 kwietnia każdego roku (za rok poprzedni). W tym celu będziesz mieć obowiązek:

• złożenia do urzędu skarbowego rocznej deklaracji PIT-38 po zakończeniu danego roku,
• samodzielnej zapłaty podatku do urzędu skarbowego po zakończeniu roku, w sytuacji, jeśli za dany rok wystąpi dochód do opodatkowania.

7. Czy możliwe jest aby zlecenie odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa złożone w  2023 r. zostało objęte nowymi zasadami w zakresie rozliczenia podatku?

Tak. Nowe zasady rozliczania podatku mają zastosowanie od 1 stycznia 2024 r. Zostaną one jednak uwzględnione także w odniesieniu do następujących zleceń odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa UNIQA FIO i UNIQA SFIO złożonych w 2023 r.:

• zlecenia odkupienia jednostek uczestnictwa, realizowane począwszy od dnia wyceny 28 grudnia 2023 r. i wypłata środków z tytułu realizacji tych transakcji (tj. dzień obciążenia rachunku bankowego funduszu z tytułu wypłaty środków w związku z dokonanym odkupieniem) będzie miała miejsce po 31 grudnia 2023 r. oraz
• zlecenia konwersji jednostek uczestnictwa, realizowane począwszy od dnia wyceny 29 grudnia 2023 r.

W takim przypadku, fundusz wypłaci środki w kwocie brutto (bez potrącania podatku od dochodów kapitałowych), a przychody i koszty związane z takimi transakcjami zostaną wykazane w informacji PIT-8C za 2024 rok i będą podlegać samodzielnemu rozliczeniu przez uczestnika funduszu.

8. Czy zlecenia odkupienia lub konwersji składane w danym roku kalendarzowym mogą zostać „zaliczone” do rozliczenia za kolejny rok?

W przypadku zleceń odkupienia lub konwersji składanych w danym roku kalendarzowym, dzień obciążenia rachunku bankowego funduszu z tytułu przekazania środków w związku z dokonanym odkupieniem jednostek w ramach realizacji ww. zleceń (ma to decydujące znaczenie) może przypadać już w kolejnym roku kalendarzowym. W tej sytuacji przychody i koszty uzyskania przychodów zostaną przez nas uwzględnione w PIT-8C wystawionym już za ten kolejny rok, pomimo że zlecenie odkupienia lub konwersji jednostek złożono w poprzednim roku.

1. Czym jest informacja PIT-8C?

Informacja PIT-8C to roczna informacja o przychodach, kosztach oraz dochodach lub stratach, którą będziemy zobowiązani przekazywać w związku ze zrealizowanymi w danym roku transakcjami odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa.

Informacja PIT-8C nie jest zeznaniem podatkowym. Celem przekazania tej informacji jest samodzielne rozliczenie podatku przez uczestnika funduszu (tj. złożenia zeznania podatkowego oraz zapłaty podatku, jeśli jest należny). Uczestnik funduszu zobowiązany jest do dokonania samodzielnego rozliczenia, w tym weryfikacji prawidłowości kwot zawartych na informacji PIT-8C.

2. W jakiej sytuacji otrzymam PIT-8C?

Informację PIT-8C otrzymasz, jeśli w danym roku zrealizowane zostało zlecenie odkupienia posiadanych przez Ciebie jednostek uczestnictwa lub konwersja jednostek uczestnictwa pomiędzy funduszami inwestycyjnymi. Warto przypomnieć, że konwersja to jednoczesne odkupienie jednostek uczestnictwa w jednym funduszu inwestycyjnym i nabycie za środki uzyskane z odkupienia jednostek uczestnictwa w innym funduszu inwestycyjnym. Jest to zatem inny rodzaj zlecenia niż zamiana jednostek uczestnictwa pomiędzy subfunduszami w ramach tego samego funduszu (tzw. parasola), która jest zwolniona z tzw. podatku Belki i nie wiąże się z obowiązkiem samodzielnego rozliczenia podatku.

PIT-8C nie będzie wystawiany w przypadku uczestników funduszu przenoszących środki między subfunduszami wydzielonymi w ramach tego samego funduszu, operacje takie nie podlegają bowiem opodatkowaniu.

3. Do kiedy otrzymam PIT-8C?

PIT-8C otrzymasz w terminie do końca lutego roku następującego po roku, którego dotyczą przychody z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa. Oznacza to, że pierwszy PIT-8C, w przypadku odkupienia lub konwersji jednostek w 2024 r., otrzymasz w terminie do 28 lutego 2025 r.

4. W jaki sposób otrzymam PIT-8C?

PIT-8C otrzymać możesz w formie elektronicznej (poprzez wiadomość e-mail, o ile wyrazisz zgodę na dostarczenie PIT-8C w tej formie) lub papierowej. Warto pamiętać zatem o weryfikacji danych osobowych i adresowych zgłoszonych obecnie do funduszu oraz ich bieżącej aktualizacji w przypadku zmian w tym zakresie.

5. Jakie informacje znajdę w PIT-8C?

W PIT-8C przesłanym przez nas znajdziesz informacje:

• o przychodach z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek w danym roku (tj. o wartości środków uzyskanych z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek),
• o kosztach (tj. o wartości kosztów poniesionych w związku z nabyciem odkupywanych lub konwertowanych jednostek),
• o dochodzie lub stracie wykazanej z tego tytułu za dany rok (tj. o różnicy między przychodami i kosztami).

6. Czy PIT-8C otrzyma także mój urząd skarbowy?

Jesteśmy zobowiązani przekazać PIT-8C również do urzędu skarbowego właściwego ze względu na Twoje miejsce zamieszkania. PIT-8C przekazany zostanie do Twojego urzędu skarbowego w terminie do końca stycznia po zakończeniu danego roku podatkowego, w którym zrealizowane były Twoje zlecenia odkupienia lub konwersje jednostek uczestnictwa.

7. Co, jeśli PIT-8C trafi do innego urzędu skarbowego?

W celu upewnienia się, że PIT-8C trafi do właściwego urzędu skarbowego,  prosimy o sprawdzenie, czy Twoje dane dotyczące adresu zamieszkania są aktualne. Możesz to zrobić w serwisie fundusze.uniqa.pl, u dystrybutora (pełną listę dystrybutorów znajdziesz w prospekcie informacyjnym) lub za pośrednictwem infolinii, pod numerem telefonu 22 541 76 06 (dni robocze, godz. 9.00 - 17.00; koszt połączenia zgodny z cennikiem Twojego operatora).

Jeśli zdarzy się, że ze względu na brak aktualnych danych prześlemy PIT-8C do innego urzędu skarbowego niż właściwy, urząd ten zobowiązany będzie przekazać PIT-8C do urzędu, który będzie właściwy ze względu na Twoje miejsce zamieszkania.

8. Czy jednoosobowa działalność gospodarcza otrzyma PIT-8C?

Osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą również otrzymają informację PIT-8C. Ostateczna decyzja, czy dochody z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa w funduszu powinny zostać opodatkowane jako dochody kapitałowe czy jako dochody z działalności gospodarczej należy do uczestnika funduszu.

9. Czy spółki lub inne podmioty otrzymają PIT-8C?

Spółki lub inne podmioty (nie będące osobami fizycznymi) nie otrzymają PIT-8C. Podmioty takie lub ich wspólnicy rozliczają dochody z odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa samodzielnie, jako dochody z działalności gospodarczej, zgodnie z właściwymi regulacjami ustawy PIT lub ustawy CIT.

1. W jakim terminie należy się rozliczyć?

Rocznego rozliczenia podatku z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa należy dokonać w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku, w którym nastąpiło odkupienie lub konwersja jednostek. W terminie tym należy:

• złożyć zeznanie podatkowe na właściwym formularzu podatkowym,
• samodzielnie zapłacić podatek do urzędu skarbowego, w sytuacji, jeśli za dany rok wystąpi dochód do opodatkowania.

Pierwszy obowiązek samodzielnego rozliczenia podatku przez uczestnika funduszu wystąpi w terminie do 30 kwietnia 2025 r. i dotyczyć będzie dochodów z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek uzyskanych w 2024 r.

2. Na jakim formularzu podatkowym należy się rozliczyć?

Właściwym formularzem podatkowym do rozliczenia będzie deklaracja PIT-38.

3. Czy deklarację PIT-38 znajdę na platformie e-PIT?

Deklaracja PIT-38 będzie dostępna na Twoim profilu na platformie e-PIT. Oznacza to, że jeśli nie dokonasz w nim zmian, formularz ten zostanie automatycznie zaakceptowany i przesłany do urzędu skarbowego w terminie jego złożenia.

4. Jakie dochody i straty mogę skompensować w ramach rozliczenia?

W ramach rocznego rozliczenia na formularzu PIT-38 dochody z funduszy kapitałowych możesz pomniejszyć o straty osiągnięte:

z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce, udziałów w spółdzielni, papierów wartościowych, w tym z odpłatnego zbycia papierów wartościowych na rynku regulowanym w ramach krótkiej sprzedaży;

• z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych;
• z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych;
• z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny;
• z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych.

5. Jak długo będzie można rozliczyć ewentualne straty z inwestycji?

W przypadku wykazania w deklaracji PIT-38 straty podatkowej, stratę tę uczestnik funduszu będzie miał prawo rozliczyć z dochodami kapitałowymi osiąganymi w pięciu kolejnych latach.

6. Czy muszę złożyć roczną deklarację PIT-38, jeśli nie wystąpił dochód?

Złożenie rocznej deklaracji PIT-38 za dany rok jest obowiązkiem uczestnika funduszu, jeśli w tym danym roku miał zrealizowaną transakcję odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa. Obowiązek ten występuje również w sytuacji, gdy Twoje rozliczenie wykazuje stratę i nie masz obowiązku zapłaty podatku.

7. Na jaki rachunek należy zapłacić podatek?

Podatek należy zapłacić na tzw. mikrorachunek, który przydzielany jest indywidualnie dla każdego podatnika.

Numer swojego mikrorachunku możesz sprawdzić tutaj: https://www.podatki.gov.pl/generator-mikrorachunku-podatkowego

8. Co mi grozi, jeśli nie dokonam rozliczenia w terminie?

Prawidłowe i terminowe rozliczenie (złożenie PIT-38 i zapłata podatku, jeśli wystąpi dochód do opodatkowania) jest obowiązkiem uczestnika funduszu.

Brak złożenia deklaracji PIT-38, złożenie go w sposób nieprawidłowy, brak zapłaty podatku w terminie lub jego zapłata w zaniżonej wysokości może narazić Cię na kary przewidziane w Kodeksie Karnym Skarbowym. Dodatkowo, brak zapłaty podatku lub jego zapłata w zaniżonej wysokości może narazić Cię na konieczność zapłaty odsetek ustawowych.

1. Czy po 1 stycznia 2024 r. zmienią się zasady opodatkowania IKE?

Zasady opodatkowania dochodów z IKE nie ulegną zmianie po 1 stycznia 2024 r. Dochody te nie będą zatem wykazywane na informacji PIT-8C.

2. Czy po 1 stycznia 2024 r. zmienią się zasady opodatkowania IKZE?

Zasady opodatkowania dochodów z IKZE nie ulegną zmianie po 1 stycznia 2024 r. Dochody te nie będą zatem wykazywane na informacji PIT-8C.

3. Czy po 1 stycznia 2024 r. zmienią się zasady opodatkowania PPK?

Zasady opodatkowania dochodów z PPK nie ulegną zmianie po 1 stycznia 2024. Dochody te nie będą zatem wykazywane na informacji PIT-8C. Odmienne zasady dotyczyć będą natomiast zwrotu nienależnie pobranych składek.

4. Gdzie mogę znaleźć więcej informacji?

Dodatkowe informacje w zakresie rozliczenia podatku z tytułu odkupienia lub konwersji jednostek uczestnictwa uzyskać możesz w swoim urzędzie skarbowym lub w Krajowej Informacji Podatkowej. Konsultanci infolinii Krajowej Informacji Skarbowej są dostępni od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:00 do 18:00 pod numerami:

• 801 055 055 (dla połączeń z telefonów stacjonarnych),
• 22 330 03 30 (dla połączeń z telefonów komórkowych),
• +48 22 330 03 30 (dla połączeń z zagranicy).