Czym są ubezpieczenia emerytalne i rentowe? Emerytura z obowiązkowych składek ZUS

UBEZPIECZENIA EMERYTALNE I RENTOWE - CO TO JEST?

Ubezpieczenie emerytalne jest jednym z ubezpieczeń społecznych, tak jak rentowe. Opłacając na nie składkę, zapewniasz sobie pewien dochód w przyszłości, o ile wywiążesz się ze stawianych wymogów. Tym sposobem po zaprzestaniu pracy zawodowej będzie Ci przysługiwać świadczenie, którego wysokość zależy przede wszystkim od kwoty uiszczanych przez całe życie składek. Do otrzymywania tych pieniędzy niezbędne jest osiągnięcie wieku emerytalnego, który od 1 października 2017 r. wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, poza pewnymi wyjątkami związanymi z wcześniejszą emeryturą przyznawaną po 55. roku życia.

Obecnie na nieco innych zasadach są obliczane nowe emerytury - takie zasady przysługują ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. Stanowią one równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w danym wieku.

Dodatkowo możesz odprowadzać składki lub płatnik może płacić je za Ciebie za granicą. Dowiedz się z dokumentów Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej jak są one ujmowane przy wyliczaniu kapitału na Twoją przyszłą emeryturę.

Ubezpieczenie emerytalne w wielu przypadkach musisz płacić obowiązkowo, natomiast są i takie sytuacje, kiedy dobrowolnie możesz się zdecydować na regulowanie składek do ZUS. Kiedy jest to konieczne, a w jakich przypadkach nieobligatoryjne?

OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIE EMERYTALNE

Konieczność opłacania ubezpieczenia emerytalnego występuje wówczas gdy:

• jesteś osobą zatrudnioną, ale nie jako prokurator,
• wykonujesz zadania na podstawie umowy zlecenia lub innej, która jest w stosunku do niej równoważna,
• prowadzisz pozarolniczą działalność gospodarczą,
• uzyskujesz stypendium sportowe,
• jesteś duchownym,
• odbywasz służbę zastępczą,
• przebywasz na urlopie wychowawczym,
• otrzymujesz stypendium doktoranckie,
• pracujesz odpłatnie, odbywając karę pozbawienia wolności lub przebywając w areszcie,
• jesteś posłem, senatorem lub posłem do Parlamentu Europejskiego,
• wykonujesz pracę nakładczą,
• pełnisz czynną służbę wojskową jako żołnierz niezawodowy,
• pobierasz stypendium jako słuchacz Krajowej Szkoły Administracji Publicznej,
• jesteś członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej albo spółdzielni kółek rolniczych,
• pracujesz na podstawie umowy uaktywniającej jako niania,
• otrzymujesz wynagrodzenie jako członek rady nadzorczej,
• sprawujesz opiekę nad dzieckiem,
• musisz zaprzestać pracy ze względu na konieczność opieki nad ciężko chorym członkiem rodziny lub osobą bliską,
• pobierasz: świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna, zasiłek macierzyński, świadczenie socjalne na czas urlopu, zasiłek dla bezrobotnych, świadczenie integracyjne, stypendium (w czasie studiów podyplomowych, stażu, przygotowania zawodowego osoby dorosłej, odbywania szkolenia), zasiłek socjalny (w czasie przekwalifikowania i szukania nowego zatrudnienia), wynagrodzenie ze świadczenia górniczego, ze stypendium na przekwalifikowanie, świadczenie szkoleniowe wypłacano po ustaniu zatrudnienia.

Nie jest jednak tak, że jeśli nie zaliczasz się do żadnej z wyżej wymienionych grup, nie możesz na własną rękę odprowadzać składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

DOBROWOLNE UBEZPIECZENIE EMERYTALNE

Składki możesz odprowadzać nawet wtedy, kiedy nie jest to obowiązkowe. Nie ma w tym zakresie większych ograniczeń. Środki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe możesz przelewać nie tylko wówczas, gdy mieszkasz w Polsce. Możesz to robić również wtedy, gdy żyjesz w innym kraju, ale już wcześniej byłeś objęty obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym w naszym kraju. Istnieje jeszcze jeden wyjątek. Otóż możesz nie mieszkać w Polsce, ale mają w Twoim przypadku zastosowanie europejskie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

SKŁADKA EMERYTALNA - ILE WYNOSI PODSTAWA SKŁADKI?

Kwota, która trafia do ZUS, jest wyliczana jako procent podstawy wymiaru - dotyczy to nie tylko składki emerytalnej, ale również rentowej i chorobowej. Oto, ile one wynoszą:

• emerytalna - 19,52 proc. podstawy wymiaru,
• rentowa - 8 proc. podstawy wymiaru,
• chorobowa - 2,45 proc. podstawy wymiaru.

Jest również składka na ubezpieczenie wypadkowe, ale ta jest zróżnicowana. Jej wysokość zależy m.in. od liczby zatrudnionych w firmie osób.

EMERYTURA Z ZUS TO NIE WSZYSTKO - PPK, IKE, IKZE I OFE (FUNDUSZ EMERYTALNY)

Opłacanie składek na rachunek w ZUS to zbyt mało, jeśli zależy Ci na otrzymywaniu wysokiego świadczenia podczas jesieni życia. Z różnych analiz wynika, że za kilkadziesiąt lat emeryci będą otrzymywać miesięcznie około 25 proc. ostatniego wynagrodzenia. To oznacza, że uzyskiwane środki mogą nie być wystarczające do utrzymania się. Sytuacji nie zmieniły otwarte fundusze emerytalne (OFE), choć pieniądze przekazywane z OFE do ZUS pozwalają na zwiększenie podstawowej emerytury z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Jeśli jesteś w stanie wygospodarować pewne oszczędności, to warto je systematycznie odkładać na przyszłość, nawet jeśli jest to niewielka kwota miesięcznie. Weź pod uwagę III filar, czyli IKE, IKZE, PPE i PPK. Dzięki temu możesz gromadzić fundusze, korzystać z ulg, zwolnień podatkowych, a także ze wsparcia finansowego państwa. Dzięki tym pieniądzom jesteś w stanie zapewnić sobie lepszy byt na starość. Dodatkowo, na przykład przy oszczędzaniu na IKZE otrzymujesz możliwość zastosowania co roku w deklaracji PIT ulgi podatkowej. Jej wysokość zależy od tego, ile wpłacisz na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego i jaki limit wpłat Cię obowiązuje - podstawowy czy dodatkowy na IKZE dla samozatrudnionych.