Droga do udanej i szczęśliwej emerytury

Wczesne planowanie

Jednym z najważniejszych kroków w kierunku budowy godnych warunków bytowych na emeryturze jest stworzenie planu. Gdy stosunkowo wcześnie zaczniemy przygotowywać się do przejścia na emeryturę (zwłaszcza na początku kariery zawodowej), to stworzymy odpowiednią przestrzeń do rozwoju naszych inwestycji.

Aspekt finansowy

1. Stworzenie budżetu emerytalnego – w tym przypadku niezbędna jest kalkulacja przewidywanych przez nas wydatków na emeryturze. Dobrze zaplanowany budżet zagwarantuje utrzymanie pożądanego stylu życia, dzięki czemu będziemy w stanie uniknąć obniżenia poziomu dotychczasowych warunków bytowych.
2. Źródła dochodów na emeryturze – oprócz świadczeń emerytalnych wypłacanych z ZUS i OFE (oba są obowiązkowe) istnieje też w pełni dobrowolny tzw. trzeci filar emerytalny, na który składają się instrumenty takie jak: PPK, PPE, IKE i IKZE. Przejdźmy do krótkiego scharakteryzowania każdego z wyżej wymienionych rozwiązań emerytalnych:
   • Indywidualne Konto Emerytalne (IKE), dzięki któremu odłożysz prywatne środki na przyszłość, a także unikniesz zapłaty 19% podatku od zysków kapitałowych tzw. podatku Belki. Środki zgromadzone w IKE możesz wypłacić w każdym momencie, a ponadto podlegają one dziedziczeniu, które jest nieopodatkowane. W 2024 roku limit wpłat na IKE wynosi 23 472 zł.
   • Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE), dzięki któremu odłożysz prywatne środki na przyszłość oraz co roku zredukujesz PIT poprzez odpisy od podstawy opodatkowania wpłaty na to konto. Podobnie jak w przypadku IKE unikniesz zapłaty podatku Belki, a oszczędności podlegają dziedziczeniu.
     • Jedyna różnica jest taka, że przy wypłacie środków z IKZE, będziesz musiał zapłacić 10% zryczałtowany podatek dochodowy. W 2024 roku limit wpłat na IKZE wynosi 9 388,80 zł dla osób fizycznych lub 14 083,20 zł dla osób samozatrudnionych.
   • Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to dobrowolny program długoterminowego inwestowania dla osób zatrudnionych realizowany przy współpracy z podmiotami zatrudniającymi. Jest współfinansowany przez pracowników, pracodawcę i państwo, a wpłaty trafiają na konto pracownika. Zapis na PPK przeprowadzany jest co 4 lata. Zgromadzone środki są prywatne, podlegają dziedziczeniu i bez wcześniejszej wypłaty są zwolnione z podatku Belki.
   • Pracowniczy Program Emerytalny (PPE) jest to zorganizowana przez pracodawcę dodatkowa forma oszczędzania na emeryturę. Podobnie jak we wcześniej wspomnianych programach środki zgromadzone w PPE są całkowicie prywatne, podlegają dziedziczeniu, a ich wypłata jest zwolniona z tzw. podatku Belki. Limit dodatkowych składek, które pracownik może wpłacić do PPE (pracowniczego programu emerytalnego) wzrośnie z 31 207,50 zł w 2023 r. do 35 208 zł w 2024 r.
     • W związku z tym pamiętaj, że prawidłowa dywersyfikacja źródeł dochodów może umożliwić dogodne warunki życiowe, a ponadto zapewnić dodatkowe zabezpieczenie finansowe na emeryturze.
3. Strategia inwestycyjna – dopasowanie indywidualnej strategii inwestycyjnej może odegrać kluczową rolę w wypracowaniu potrzebnych środków na emeryturę. Zazwyczaj jest tak, że osoby młode są w stanie pozwolić sobie na podjęcie większego ryzyka, natomiast ludzie, którzy zbliżają się do osiągnięcia wieku emerytalnego, powinni raczej skupić się na ochronie zgromadzonego wcześniej kapitału, a także wygenerowaniu pasywnego dochodu.

Rozliczenie długów i innych zobowiązań

W kwestii zarządzania długiem postarajmy się przejść jesień życia z minimalnym poziomem obciążenia finansowego czy innymi zobowiązanymi. Wysoko oprocentowane pożyczki mogą osłabić zgromadzone oszczędności emerytalne oraz zwiększyć odczuwany stres i wzbudzić obawy o sytuację materialną.

Stabilność emocjonalna

1. Zdefiniowanie celu. Emerytura to nie jest tylko kwestia finansów, wiąże się też z wyznaczaniem celów i realizowaniem planów. Do takich aktywności możemy zaliczyć: oddawanie się swojemu hobby, wolontariat lub wykonywanie dodatkowej pracy w niepełnym wymiarze godzin. Wszystko po to, aby w pełni zachować motywację życiową, a także czerpać satysfakcję i radość z otaczającej rzeczywistości, będąc emerytem.
2. Utrzymanie dobrych relacji społecznych. Dla wielu ludzi etos pracy odgrywa bardzo ważną rolę w życiu. Natomiast gdy przechodzimy na emeryturę, to w większości przypadków nie jesteśmy w stanie kontynuować dotychczasowych aktywności zawodowych – nie mamy już tych samych sił, które towarzyszyły nam, kiedy pracowaliśmy (niestety często powoduje to frustracje i poczucie bycia niepotrzebnym przez osoby starsze). Wobec tego dbajmy o wartościowe przyjaźnie i kontakty z innymi ludźmi, aby zapobiec zjawisku izolacji społecznej i uniknąć samotności.
3. Zarządzanie zdrowiem psychicznym: przejście na zasłużoną emeryturę zapewne u wielu ludzi wywoła różne emocje. Dla osób zmagających się z problemami psychicznymi lub innymi zaburzeniami bardzo dobrą opcją jest poszukanie profesjonalnej pomocy u psychologa, lub omówienie się na konsultację z lekarzem w celu rozwiązania wszelkich trudności fizycznych i psychicznych.

Planowanie majątku i sukcesja

• Testament – ważne jest, aby stworzyć kompleksowy plan podziału majątku w celu upewnienia się, że zostanie on podzielony zgodnie naszą ostatnią wolą.
• Określenie spadkobierców – właściwym jest regularne sprawdzanie i w razie potrzeby aktualizowanie listy potencjalnych beneficjentów na kontach emerytalnych, polisach ubezpieczeniowych i innych aktywach, aby przestawić istotne zmiany w kwestii podziału majątku.

Elastyczność i dostosowanie do zmian

• Inflacja oraz zmienność rynkowa – obliczając przyszłe wydatki emerytalne, powinniśmy uwzględnić potencjalny wpływ inflacji i innych danych gospodarczych. Co więcej, zachowanie względnej elastyczności w planowaniu finansowym może pomóc stawić czoła wzlotom i upadkom na rynkach finansowych.
• Fundusz na nieprzewidziane sytuacje – sugerujmy, by na początku przygody z inwestowaniem zbudować solidną „tarczę finansową”, która może posłużyć jako skuteczne narzędzie w sfinansowaniu nieoczekiwanych wydatków. Dzięki temu nie będziemy musieli przedterminowo sięgać po skumulowane oszczędności emerytalne.

Spójność jest kluczowa

• Automatyzacja procesu oszczędzania – systematyczne odkładane części dochodu może zapewnić, że konsekwentnie, krok po kroku będziemy budować coraz to większy kapitał niezależnie od wahań rynkowych i czyhających pokus wydawania pieniędzy.
• Zwiększanie składek – w miarę wzrostu uzyskiwanych dochodów warto stopniowo zwiększać płatność na konta emerytalne. Takie nastawienie wykorzystuje koncepcję procentu składanego, co w połączeniu z korzystnym zwolnieniem z podatku od zysków kapitałowych (19%) pozwoli inwestorowi na powiększenie kapitału w dłuższej perspektywie.

Specjalistyczne doradztwo majątkowe

• Doradca finansowy – czasami warto rozważyć współpracę z doradcą finansowym, który specjalizuje się w planowaniu emerytalnym. Może pomóc nam w wyborze odpowiedniej strategii w sprawach finansowo-inwestycyjnych, która będzie zgodna z oczekiwaniami, celami i tolerancją na ryzyko.
• Doradca podatkowy – konsultacja z doradcą podatkowym w celu optymalizacji podatkowej i w związku z tym redukcji płaconych podatków przez inwestora może okazać się dobrym pomysłem w kwestii oszczędności środków z płaconych podatków.

Podsumowanie

Oszczędzanie oraz inwestowanie środków na emeryturę wymaga od nas zdyscyplinowanego podejścia, dokładnego rozważenia możliwych rozwiązań inwestycyjnych, a także zobowiązania się do pozostania na obranym kursie. Dzięki określeniu jasnych celów wykorzystaniu dostępnych rozwiązań emerytalnych, dywersyfikacji portfela inwestycji oraz wspieraniu się usługami profesjonalnego doradztwa, jesteśmy w stanie zbudować solidne podstawy pod komfortowy standard życia. To sprawi, że będziemy mogli cieszyć się zasłużoną emeryturą ze spokojem ducha.