Czym jest i na czym polega transfer środków z rachunku PPK?
Pracownicze Plany Kapitałowe umożliwiają pracownikom, tj. osobom zatrudnionym na umowę o pracę w Polsce, dobrowolne oszczędzanie na przyszłą emeryturę. Są one tworzone i prowadzone w oparciu o ustawę z dnia 4 października 2018 roku o pracowniczych planach kapitałowych.
W praktyce polega to na tym, że pracodawca podpisuje w Twoim imieniu i na Twoją rzecz umowę z instytucją finansową, tj. umowę o prowadzenie PPK. Wpłat dokonujesz Ty, jako uczestnik programu, a także pracodawca i państwo. Kiedy jednak zmieniasz pracę, kończy się okres oszczędzania na danym PPK. Pieniądze zgromadzone na rachunku nie przepadają – są Twoją własnością i możesz dokonać ich relokacji.
Jako uczestnik Pracowniczych Planów Kapitałowych decydujesz, czy chcesz przekazać zgromadzone środki na nowy rachunek u kolejnego pracodawcy, czy pozostawić je na dotychczasowym. Transfer jest darmowy i wymaga złożenia odpowiedniego wniosku w instytucji zarządzającej. Cały proces trwa do 14 dni roboczych.
Jak wygląda zmiana instytucji zarządzającej PPK przez pracodawcę?
Pracodawca może dokonać zmiany instytucji zarządzającej PPK. Musi Cię o tym poinformować – podobnie jak i o złożeniu w Twoim imieniu wniosku o dokonanie wypłaty transferowej środków zgromadzonych na Twoim rachunku PPK na rachunek w nowej instytucji. Taki obowiązek nakłada na niego art. 12 ust. 2 ustawy o PPK.
Transfer środków z PPK a zmiana pracy – czy nowy pracodawca za niego odpowiada?
Przy zmianie pracy najczęściej dochodzi również do zmiany instytucji zarządzającej PPK. Powinieneś złożyć wtedy nowemu pracodawcy oświadczenie o zawartych w Twoim imieniu umowach o prowadzenie takiego rachunku. Masz na to 7 dni od dnia zawarcia dla Ciebie umowy o PPK przez nowego zatrudniającego. Jeśli spóźnisz się z oświadczeniem, pracodawca poinformuje Cię o bezskutecznym jego złożeniu.
W przypadku gdy zrobisz to na czas, nowy pracodawca niezwłocznie poinformuje Cię, że ma obowiązek złożyć w Twoim imieniu wniosek o wypłatę transferową środków zgromadzonych dotychczas w PPK, na nowy rachunek. Jeśli nie chcesz takiego transferu, masz 7 dni na pisemne zawiadomienie, że nie wyrażasz zgody na niego. Tym samym zablokujesz go. Twoje oszczędności zgromadzone na rachunku PPK w dotychczasowej instytucji finansowej na nim pozostaną do czasu ich wypłaty, wypłaty transferowej lub zwrotu.
Jeśli nie podejmiesz żadnej aktywności, wyrażasz milczącą zgodę na transfer oszczędności z PPK. Twój pracodawca musi wtedy złożyć w Twoim imieniu do instytucji zarządzającej rachunkiem wniosek o przelew środków.
Przy zmianie pracodawcy jako uczestnik PPK masz dwie możliwości – możesz przenieść swoje dotychczas zgromadzone środki na nowy rachunek lub pozostawić na obecnym. Transfer odbywa się na wniosek o wypłatę transferową składany do nowej instytucji finansowej. Cały proces jest bezpłatny, a pracodawca ma obowiązek zapisać Cię do PPK, czyli zawrzeć umowę o prowadzenie konta w Twoim imieniu. Musi to zrobić nie wcześniej niż po upływie 14 dni zatrudnienia i nie później niż do 10. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin 3 miesięcy zatrudnienia.
Masz prawo do podjęcia decyzji, co zrobić z dotychczasowymi oszczędnościami w PPK u dotychczasowego pracodawcy. Możesz je pozostawić tam, ale skutkuje to gromadzeniem środków w różnych PPK, co jest dozwolone, ale komplikuje proces dysponowania nimi w przyszłości.
Do przeniesienia środków z PPK przez pracodawcę w imieniu pracownika potrzebne są następujące dokumenty:
- Oświadczenie o posiadanych rachunkach PPK (zawartych w imieniu pracownika umowach o prowadzenie PPK) – z numerem rachunku, z którego chcesz przenieść środki oraz nazwą instytucji finansowej, która go prowadzi. Składasz je nowemu pracodawcy pomiędzy 11. a 17. dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin 3-miesięcznego zatrudnienia.
- Wniosek o wypłatę transferową środków zgromadzonych na rachunku pracownika w PPK na nowy rachunek – w Twoim imieniu składa go pracodawca.
Możesz również samodzielnie wnioskować do instytucji finansowej, w której masz PPK, o dokonanie transferu środków. Musisz to zrobić, jeśli spóźnisz się ze złożeniem wyżej wymienionego oświadczenia albo Twoje dotychczasowe oszczędności zostaną na starym rachunku w PPK.
Najważniejsze kwestie dotyczące transferu środków z PPK
Uczestnik może być w tym samym czasie stroną więcej niż jednej umowy o prowadzenie i zarządzanie PPK. Ustawa nie ogranicza, ile razy możesz dokonać transferów. Są one nielimitowane. Możesz wnioskować wyłącznie o przeniesienie wszystkich pieniędzy zgromadzonych na rachunku PPK do nowej instytucji finansowej. Przekazanie wyłącznie części środków nie wchodzi w grę. Możesz przenosić oszczędności PPK na inne konto, w innej instytucji finansowej. Nie ma możliwości, abyś dokonał transferu środków do PPK z innych produktów oszczędnościowych, takich jak:
- IKE – Indywidualne Konto Emerytalne,
- IKZE – Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego,
- PPE – Pracownicze Programy Emerytalne, w tym te funkcjonujące za granicą.
Dokonanie wypłaty transferowej nie jest przeszkodą w dalszym oszczędzaniu w ramach tego samego PPK.
Wypłata transferowa środków z PPK w razie choroby i na cele mieszkaniowe
Ustawa o PPK zakłada, że jako uczestnik takiego programu możesz dokonać wypłaty środków z rachunku na specjalnych warunkach w sytuacjach związanych z:
- poważnym zachorowaniem uczestnika lub małżonka i dziecka,
- chęcią sfinansowania wkładu własnego na kredyt przeznaczony na budowę lub przebudowę budynku mieszkalnego albo zakup mieszkania.
Choroba – własna lub osoby z najbliższej rodziny – jest jedną z okoliczności umożliwiających wypłatę środków z PPK. Możesz złożyć wniosek do swojej instytucji finansowej o uzyskanie do 25% środków zgromadzonych na rachunku.
W przypadku transferu środków z PPK w związku z chorobą uczestnika lub małżonka czy dziecka nie masz obowiązku ich zwrotu.
W razie poważnego zachorowania możesz złożyć wniosek o wypłatę środków przeznaczonych na leczenie do instytucji finansowej zarządzającej PPK. Dołącz do niego orzeczenie lub zaświadczenie lekarza potwierdzającego diagnozę. Wypłata zostanie dokonana jednorazowo lub w ratach, nie później niż w ciągu 14 dni od złożenia tego wniosku.
Transfer jest możliwy również na cele mieszkaniowe. Osoby, które nie ukończyły jeszcze 45. roku życia i oszczędzają na PPK, mogą wypłacić do 100% środków posiadanych na takim rachunku i wykorzystać je na pokrycie wkładu własnego na kredyt mieszkaniowy.
Wypłata środków z PPK w celach mieszkaniowych jest zwrotna – musisz ją oddać w ustalonym w umowie terminie. Jeśli tego nie zrobisz, zapłacisz zryczałtowany podatek dochodowy od zysków kapitałowych w wysokości 19%. Zostanie naliczony od kwoty niezwróconych środków.
Transfer środków z PPK – najważniejsze terminy
Jeśli zmieniasz pracę, najpewniej dojdzie też do zmiany instytucji zarządzającej Twoim PPK – o ile wcześniej nie złożysz deklaracji o rezygnacji z dokonywania takich wpłat. Zobacz w tabeli najważniejsze przykładowe terminy, których musisz dotrzymać przy procedurze przeniesienia środków PPK z jednej instytucji do drugiej.
Akcja | Terminy |
Zwolnienie z pracy | 20 grudnia 2024 |
Zatrudnienie w nowym miejscu pracy | 10 stycznia 2025 |
Upływ trzymiesięcznego okresu zatrudnienia | 10 kwietnia 2025 |
Zawarcie przez pracodawcę umowy o prowadzenie PPK – w imieniu i na rzecz pracownika | Do 20 kwietnia 2025 |
Złożenie przez pracownika pracodawcy oświadczenia o zawartych w jego imieniu umowach o prowadzenie PPK | Do 27 kwietnia 2025 |
Poinformowanie pracownika o obowiązku złożenia przez pracodawcę w jego imieniu wniosku o wypłatę transferową środków zgromadzonych na jego dotychczasowym rachunku PPK na nowy rachunek | Niezwłocznie |
Wyrażenie sprzeciwu w kwestii złożenia wniosku o transfer środków ze starego na nowe PPK | W ciągu 7 dni od otrzymania informacji o pracodawcy |
Jeśli nie chcesz, aby doszło do przekazania środków PPK na rachunek u nowego pracodawcy, musisz złożyć oświadczenie o braku zgody na transfer. Masz na to tylko 7 dni od otrzymania informacji od pracodawcy o obowiązku złożenia w Twoim imieniu wniosku o wypłatę transferową. To termin wyznaczony przez przepisy ustawy o PPK. Jako termin ustawowy, nie możesz go w żaden sposób wydłużyć. Sprzeciw na przeksięgowanie PPK z naruszeniem tego terminu będzie bezskuteczny.