Kupno samochodu – formalności po zakupie auta używanego lub nowego. Co musi zrobić nowy właściciel?
Nabycie nowego czy używanego samochodu wiąże się z szeregiem formalności. Podpisanie umowy kupna-sprzedaży to nie wszystko. Sprawdź, co powinieneś zrobić po zakupie auta. Czy formalności będą różnić się w zależności od tego, jaki samochód kupujesz?
KUPIŁEM SAMOCHÓD – CO DALEJ? FORMALNOŚCI PO ZAKUPIE AUTA
Zakup samochodu używanego, np. od osoby prywatnej, lub kupno nowego auta zawsze pociąga za sobą szereg formalności. Kupiłem auto – co dalej?
Kupno auta krok po kroku – co obejmuje?
- Rejestracja samochodu w urzędzie.
- Opłacenie podatku od czynności cywilnoprawnych.
- Zapewnienie ciągłości ubezpieczenia OC pojazdu.
- Przegląd techniczny pojazdu.
Nie możesz zaniedbać żadnego z wyżej wymienionych punktów. Po kupnie samochodu formalności musisz dopełnić w założonym ustawowo czasie. Najlepiej zrób to jak najszybciej. Jeśli kupiłeś auto, co z ubezpieczeniem OC? Sprawdź, czy okres ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej trwa po zakupie, czy też musisz od razu szukać ubezpieczyciela.
REJESTRACJA SAMOCHODU
Podstawową kwestią, związaną z zakupem samochodu, jest jego rejestracja w wydziale komunikacji. W tym celu musisz iść do urzędu starostwa powiatowego, urzędu miasta lub urzędu dzielnicy, który jest właściwy względem Twojego miejsca zamieszkania.
Uwaga!
Przepisy dają Ci 30 dni od daty zawarcia umowy kupna-sprzedaży auta na dopełnienie formalności związanych z rejestracją. Musisz w tym celu złożyć wniosek (jeśli auto nie było zarejestrowane na terenie Polski) lub zgłosić w urzędzie fakt nabycia samochodu – w przypadku zakupu pojazdu zarejestrowanego już wcześniej w Polsce. Warto przypomnieć, że sprzedający samochód musi też zgłosić transakcję w urzędzie.
Jakie dokumenty będą Ci potrzebne, aby dopełnić formalności?
Do rejestracji auta jako nowy właściciel potrzebujesz:
- dokumentu tożsamości, np. dowodu osobistego;
- wniosku o rejestrację pojazdu albo zgłoszenie kupna;
- dowodu własności auta, np. umowy kupna-sprzedaży lub faktury VAT;
- dowodu rejestracyjnego pojazdu;
- karty pojazdu, jeśli została wydana;
- aktualnej polisy OC;
- zaświadczenia o ważności badania technicznego, jeśli nie ma zapisu o nim w dowodzie rejestracyjnym, lub sprowadziłeś samochód z zagranicy i jesteś zobowiązany do przeprowadzenia tzw. przeglądu zerowego;
- potwierdzenia wniesienia wymaganych opłat rejestracyjnych.
Czy wiesz, że...?
Jeżeli rejestrujesz w urzędzie używane auto, weź ze sobą także tablice rejestracyjne. Masz prawo do ich zachowania, o ile są zgodne z europejskim wzorem i w dobrym stanie. Dzięki temu zaoszczędzisz.
Nowy samochód musi mieć nowe tablice rejestracyjne. Do jego rejestracji potrzebujesz także świadectwa zgodności WE, czyli świadectwa homologacji, wystawionego przez producenta pojazdu, albo świadectwa zgodności wraz z oświadczeniem zawierającym dane i informacje o pojeździe niezbędne do jego rejestracji i ewidencji pojazdu. Alternatywą może być dokument o dopuszczeniu jednostkowym pojazdu, decyzja o uznaniu dopuszczenia jednostkowego pojazdu albo świadectwo dopuszczenia indywidualnego WE pojazdu.
Koszty rejestracji samochodu w urzędzie są następujące:
- 54 zł – dowód rejestracyjny;
- 13,50 zł – pozwolenie czasowe (ważne 30 dni);
- 12,50 zł – znaki legalizacyjne;
- 80 zł – tablice rejestracyjne zwykłe, 1000 zł – tablice rejestracyjne indywidualne;
- opłaty ewidencyjne – 0,50 zł za wydanie każdego dokumentu.
Pamiętaj, że jeśli samochód ma mieć kilku współwłaścicieli, to wszyscy powinni być obecni w urzędzie przy rejestracji albo dać Ci pisemne pełnomocnictwo. Jego wydanie dla członków Twojej najbliższej rodziny będzie bezpłatne; w przypadku osób trzecich kosztuje 17 zł.
Czy wiesz, że...?
W 2024 roku nie ma już obowiązku wyrabiania karty pojazdu i naklejek legalizacyjnych. Jeśli korzystasz z dotychczasowych tablic rejestracyjnych i urząd wydaje pozwolenie czasowe na użytkowanie auta, płacisz 80 zł za jego rejestrację. Przy wymianie tablic na zwykłe blachy łączny koszt rejestracji używanego czy nowego pojazdu wynosi 160 zł.
Uwaga!
Od 1 stycznia 2024 powrócił obowiązek przerejestrowania kupionego auta, zarejestrowanego w Polsce, w ciągu 30 dni.
Wydział komunikacji Twojego urzędu ma także 30 dni, liczone do daty złożenia wniosku o rejestrację samochodu, na to, aby przygotować Ci stały dowód rejestracyjny. Do tego czasu korzystasz z dowodu tymczasowego, tzw. miękkiego, i pozwolenia czasowego, które stwierdza dopuszczenie auta do ruchu.
Jeśli w terminie 30 dni od zakupu nie dokonasz rejestracji samochodu na własne dane, licz się z nałożeniem na Ciebie kary za niedopełnienie obowiązku rejestracyjnego w kwocie od 500 do 1000 zł.
PODATEK PCC
W przypadku zakupu używanego samochodu od osoby fizycznej lub prawnej masz obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych, jeśli:
- zawarłeś umowę sprzedaży,
- samochód w chwili transakcji znajdował się w Polsce lub
- pojazd był za granicą, ale umowa została zawarta w Polsce (Twoje miejsce zamieszkania lub siedziba również są w Polsce).
Masz na to 14 dni od chwili zawarcia umowy kupna-sprzedaży. Podatek płaci się w wysokości 2 proc. wartości samochodu. Składasz też w urzędzie skarbowym deklarację PCC-3. Na pytanie, czy kupno samochodu trzeba zgłaszać do urzędu skarbowego, należy odpowiedzieć twierdząco. Jeśli kupiłeś pojazd używany, np. Citroen C2 z 2006 roku w 2024 roku, który wart jest 5000 zł, to zapłacisz PCC w wysokości 2 procent od 5000 zł, tj. 100 zł.
Czy wiesz, że...?
Podatku PCC nie płaci się, jeśli kupujesz:
- nowe auto z salonu,
- używane auto i za zakup wystawiono fakturę VAT,
- pojazd o wartości nie wyższej niż 1000 zł,
- używany samochód od osoby prowadzącej działalność gospodarczą,
- samochód sprowadzony z zagranicy,
- samochód z komisu, gdy to komis jest jego właścicielem.
Nie składasz PCC-3 i nie płacisz podatku od czynności cywilnoprawnych, jeśli jesteś osobą niepełnosprawną i kupiłeś pojazd na własny użytek.
UBEZPIECZENIE OC PRZY KUPNIE SAMOCHODU
Każdy samochód czy inny pojazd podlegający rejestracji w Polsce musi być ubezpieczony w ramach OC. Co z ubezpieczeniem po zakupie samochodu? W przypadku zakupu auta używanego, to jego właściciel powinien przekazać Ci potwierdzenie zawarcia polisy OC. Nie podlega to żadnym negocjacjom. Możesz z niej korzystać do ostatniego dnia okresu, na jaki została zawarta, o ile oczywiście były właściciel zapłacił składkę.
Ważne!
Musisz pamiętać, że takie ubezpieczenie się nie odnowi, tylko sam musisz zadbać o zakup kolejnego. Nawet jeden dzień spóźnienia z podpisaniem umowy ubezpieczeniowej może skutkować nałożeniem na Ciebie wysokiej kary pieniężnej przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG).
Jeśli dotychczasowy właściciel pojazdu nie dopełnił obowiązku wykupienia ubezpieczenia OC, musisz w dniu zawarcia umowy sprzedaży ubezpieczyć go w ramach OC.
W przypadku fabrycznie nowych samochodów, kupowanych w salonach dealerów, takie auto od razu musi mieć polisę OC. Najpóźniej w dniu rejestracji pojazd musi być ubezpieczony. W przeciwnym wypadku narażasz się na karę nakładaną przez UFG.
Kupno samochodu a ubezpieczenie OC auta – jakie obowiązki nakładane są na sprzedającego i kupującego?
W momencie gdy podpisujesz umowę kupna-sprzedaży samochodu, licz się z tym, że na Ciebie przechodzi obowiązek zapewnienia ubezpieczenia zakupionego auta i ciągłości trwania polisy OC. Jednak zbywca też ma pewne obowiązki względem ubezpieczyciela. Powinien on poinformować zakład o zbyciu auta i o tym, że ma ono już innego właściciela. Ma na to 14 dni od dnia, w którym doszło do przekazania prawa własności do pojazdu. Co istotne, Ty jako kupujący nie musisz o niczym powiadamiać firmy ubezpieczeniowej.
Uwaga!
Jeśli kupujesz auto z komisu samochodowego to prawdopodobne jest, że pojazd będzie objęty krótkoterminowym ubezpieczeniem OC na 30 dni. Ono również wygasa wraz z zakończeniem umowy i musisz podpisać nową na swoje nazwisko.
Nie masz obowiązku korzystania z polisy OC dotychczasowego właściciela kupowanego auta. Możesz wypowiedzieć umowę w dowolnym momencie jej trwania, ale Twoim obowiązkiem jest, aby nie pozostawić samochodu bez ochrony wynikającej z OC.
Jeśli zachowujesz OC zbywcy, pamiętaj, że jego towarzystwo pozostawia sobie możliwość dokonania rekalkulacji składki. Niewykluczone, że będziesz musiał do niej dopłacić. Może tak się stać, jeżeli ubezpieczyciel stwierdzi, że poprzedni właściciel samochodu mógł korzystać z niższej ceny OC z uwagi na większe doświadczenie i historię przebiegu ubezpieczenia.
Może się też okazać, że zbywca samochodu nie opłacił ochrony za cały rok, a wybrał płatność ratalną. Wówczas pokrycie kolejnych rat będzie już należało do Ciebie. Jeśli z kolei przedstawiona rekalkulacja składki nie jest dla Ciebie korzystna, możesz wyliczyć w kalkulatorze ubezpieczenia samochodu OC nową składkę i wybrać lepszą opcję dla siebie.
BADANIE TECHNICZNE POJAZDU – CO TRZEBA SPRAWDZIĆ?
Pojazd nie może być zarejestrowany i dopuszczony do ruchu, jeśli nie przejdzie badania technicznego. Jeśli przegląd jest nieważny, musisz udać się do stacji kontroli pojazdów i poddać swój samochód wszystkim testom zarządzonym przez diagnostę. Jeśli przegląd zakończy się pozytywnym wynikiem, stacja wyda potwierdzenie badania. Stan samochodu osobowego podlegającego rejestracji i dopuszczeniu do ruchu nie powinien budzić wątpliwości.
Najlepiej jeszcze przed zakupem samochodu sprawdź jego stan techniczny. Kupując samochód używany, nie oczekuj, że wszystkie jego podzespoły będą w idealnym stanie. Jeśli będziesz świadomy wad, jakimi obarczone jest dane auto, ustalisz też, z jakimi kosztami związane jest ich usunięcie. Oczywiście, nie możesz wszystkiego przewidzieć. W przypadku używanych aut, liczących sobie kilkanaście lat, awarie i drobne usterki to norma. Ważne jest jednak, aby stan techniczny auta został oceniony przez specjalistę.
Dobrym pomysłem będzie zweryfikowanie aktualnego stanu pojazdu w stacji kontroli, gdzie diagnosta sprawdzi wszystkie podzespoły. Mechanik może jednocześnie wskazać, jakie naprawy będą prawdopodobnie konieczne w najbliższym czasie.
ZAKUP SAMOCHODU ZA GRANICĄ – FORMALNOŚCI ZWIĄZANE Z NABYCIEM POJAZDU
Bardziej skomplikowane procedury towarzyszą transakcji dotyczącej auta z zagranicy. Co trzeba zrobić po zakupie samochodu sprowadzanego z innego kraju? Istnieje kilka ważnych formalności, których musisz dopełnić. Pierwszą jest podatek akcyzowy, inaczej akcyza. Powinieneś w ciągu 14 dni od przekroczenia polskiej granicy wypełnić deklarację AKS-U/S, a w ciągu 30 dni opłacić akcyzę na konto urzędu skarbowego. Wspominaną deklarację składasz osobiście w urzędzie skarbowym lub drogą internetową z wykorzystaniem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC).
Po uiszczeniu akcyzy możesz już dokonać rejestracji samochodu sprowadzonego z zagranicy w urzędzie, w wydziale komunikacji. Ustawowo masz na to 30 dni liczone od chwili przekroczenia polskiej granicy. Do rejestracji będziesz potrzebował następujących dokumentów:
- dowodu osobistego,
- zaświadczenia o ważności badania technicznego pojazdu,
- przetłumaczonych przez tłumacza przysięgłego na język polski dokumentów samochodu – umowy kupna-sprzedaży, dowodu rejestracyjnego i karty pojazdu, jeśli została wydana,
- dowodu opłacenia akcyzy lub dokumentu potwierdzającego zwolnienie z akcyzy,
- świadectwa zgodności WE albo świadectwa zgodności wraz z oświadczeniem zawierającym dane i informacje o pojeździe,
- potwierdzenia wyrejestrowania samochodu w kraju, gdzie był uprzednio zarejestrowany,
- zagranicznych tablic rejestracyjnych, jeśli są lub zaświadczenie o ich braku.
Następnie musisz poczekać na wydanie pozwolenia czasowego na użytkowanie pojazdu w Polsce i otrzymanie stałego dowodu rejestracyjnego. Jeśli sprowadziłeś samochód spoza UE, musisz przedstawić także dowód odprawy celnej przywozowej.