Nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu – jakie konsekwencje grożą, jeśli nie ustąpisz pierwszeństwa pieszemu?

Kiedy piesi mają pierwszeństwo na pasach?

Z dniem 1 czerwca 2021 roku weszły w życie przepisy dotyczące pierwszeństwa użytkowników dróg na pasach. Według art. 13 ust. 1a ustawy Prawo o ruchu drogowym: „Pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem. Pieszy wchodzący na przejście dla pieszych, ma pierwszeństwo przed pojazdem, z wyłączeniem tramwaju”.

Jednocześnie w tym samym artykule (ust. 1) ustawodawca wskazuje, że każdy pieszy w momencie wchodzenia na jezdnię, drogę dla rowerów lub torowisko, albo przechodzący przez te części drogi, powinien zachować szczególną ostrożność i korzystać z wyznaczonych do tego celu przejść dla pieszych.

Wszystko to nie przekłada się na bezwzględne pierwszeństwo dla pieszych przy przechodzeniu nawet na pasach przez drogę.

W art. 14 ustawy Prawo o ruchu drogowym zabrania się m.in.:

• wchodzenia na jezdnię lub drogę dla rowerów bezpośrednio przed jadący pojazd, w tym również na przejściu dla pieszych, albo spoza pojazdu lub innej przeszkody ograniczającej widoczność drogi;
• przechodzenia przez jezdnię lub drogę dla rowerów w miejscu o ograniczonej widoczności drogi,
• zwalniania kroku lub zatrzymywania się bez uzasadnionej potrzeby podczas przechodzenia przez jezdnię, drogę dla rowerów lub torowisko,
• przebiegania przez jezdnię lub drogę dla rowerów.

Zasadniczo z przepisów wynika, że kiedy pieszy jest już na przejściu, czyli na pasach, ma pierwszeństwo przed pojazdem. Jednocześnie takie pierwszeństwo jest mu przyznawane, kiedy dopiero wchodzi na przejście, czyli na przykład w sytuacji, gdy jedną nogą jest już na tzw. zebrze.

Czy trzeba ustąpić pierwszeństwa pieszemu na przejściu dla pieszych?

Wydawać by się mogło, że odpowiedź na pytanie jest oczywista. Tymczasem wcale nie musi tak być. Są sytuacje, w których pieszy wchodzący na przejście nie ma pierwszeństwa przed nadjeżdżającym pojazdem pieszy. Będzie to miało miejsce, jeśli pieszy:

• Wchodzi na pasy nagle, bez zachowania szczególnej ostrożności.
• Wchodzi na pasy przy zapalonym czerwonym świetle sygnalizacji, która go dotyczy.
• Wchodzi na tzw. przejście sugerowane.

W powyższych przypadkach to pieszy będzie winnym zdarzenia, jeśli doszłoby do potrącenia przez jadący pojazd.

W każdym innym przypadku to pieszy ma pierwszeństwo przed kierujący pojazdem. Jeśli tego nie zrobi, w razie kolizji czy wypadku będzie winnym zdarzenia, co pociąga za sobą wiele poważnych konsekwencji. Dodatkowo, za nieustąpienie pierwszeństwa pieszym grożą mandaty i punkty karne.

Jaka jest kara – mandat za nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu na pasach? Ile punktów karnych nakłada policja?

Kiedy kierujący pojazdem zbliża się do przejścia dla pieszych, powinien sam zachować szczególną ostrożność. Przejawia się to w zmniejszeniu prędkości jazdy. Jeśli pieszy jest na pasach lub już na nie wchodzi, to należy mu ustąpić pierwszeństwa.

Za nieprzepuszczenie pieszego grozi mandat w wysokości 1500 zł. Wzrośnie on do 3000 zł, jeśli kierowca popełni takie samo wykroczenie w warunkach recydywy, czyli ponownie w ciągu 2 lat od wystąpienia pierwszego takiego zdarzenia. Mandaty w takiej samej wysokości są nakładane na kierowców, którzy:

• Nie ustąpią pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych lub wchodzącemu na takie przejście.
• Nie ustąpią, przy skręcaniu w drogę poprzeczną, pierwszeństwa pieszemu przechodzącemu na skrzyżowaniu przez jezdnię drogi, na którą kierowca wjeżdża.
• Nie ustąpią pierwszeństwa pieszemu przy przejeżdżaniu przez chodnik lub drogę dla pieszych albo podczas jazdy po placu, na którym ruch pieszych i pojazdów odbywa się po tej samej powierzchni.
• Nie ustąpią pierwszeństwa pieszemu w momencie włączania się do ruchu.
• Nie ustąpią pierwszeństwa pieszemu przy cofaniu pojazdem lub w strefie zamieszkania – sprawdź, jakie przywileje ma pieszy w strefie zamieszkania.
• Nie zatrzymają pojazdu w celu umożliwienia przejścia przez jezdnię osobie niepełnosprawnej używającej specjalnego znaku lub osobie o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej.
• Wyprzedzają pojazd na przejściu dla pieszych, na którym ruch nie jest kierowany lub bezpośrednio przed tym przejściem.
• Omijają pojazd jadący w tym samym kierunku, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu.
• Naruszają zakaz jazdy wzdłuż po chodniku lub przejściu dla pieszych.

Mandat to nie jedyna konsekwencja tego czynu. Za takie działanie kierowca otrzyma również punkty karne. Za naruszenie przepisów, polegających na nieprawidłowym zachowaniu się wobec pieszych, można otrzymać od 6 do nawet 15 takich punktów. Maksymalną liczbę uzyska kierowca za nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych albo wchodzącemu na takie przejście.

Jeśli prowadzący auto spowoduje wypadek na przejściu dla pieszych, czyli, np. dojdzie do potrącenia pieszego, to poszkodowanemu zostanie wypłacone odszkodowanie z jego ubezpieczenia OC (o ile kierowca nie znajdował się np. pod wpływem alkoholu czy narkotyków i innych środków odurzających).