Podatek od kupna samochodu – kto i kiedy musi zapłacić podatek PCC? Jak rozliczyć podatek od zakupu samochodu?
Zakup pojazdu wiąże się z koniecznością dopełnienia pewnych formalności, m.in. powiadomienia o tym zakładu ubezpieczeń czy rejestracji w wydziale komunikacji. Kolejnym obowiązkiem jest opłacenie podatku od kupna samochodu - podatku PCC. Kto musi to zrobić? Sprzedający czy kupujący? Ile wynosi podatek od kupna samochodu? W jakim czasie należy wywiązać się z tego obowiązku?
PODATEK OD KUPNA SAMOCHODU - WYSOKOŚĆ PODATKU OD ZAKUPU AUTA
Po transakcji nabywca musi otrzymać od zbywcy ubezpieczenie OC. Kolejny obowiązek stanowi opłacenie podatku od zakupu samochodu. Jak to jest w tym przypadku - czy to sprzedający auto płaci ów podatek? Nie, obowiązek spoczywa na kupującym.
Możliwe, że z podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC) - reguluje go ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych - spotkałeś się po raz pierwszy właśnie po zakupie samochodu. Tymczasem będziesz musiał zapłacić go, kiedy:
- zawierasz umowę sprzedaży, umowę spółki czy pożyczki;
- zawierasz umowę przeniesienia prawa własności;
- spółka ma osobowość prawną i uchwala podwyższenie swojego kapitału.
W zależności od rodzaju umowy obowiązek podatkowy ciąży na:
- kupującym – umowa sprzedaży,
- zamieniającym – umowa zamiany,
- obdarowanym – umowa darowizny,
- pożyczkobiorcy – umowa pożyczki pieniędzy,
- tym, kto ustanawia hipotekę – umowa ustanowienia hipoteki,
- spółce – umowa spółki cywilnej.
Z koniecznością płacenia tego podatku możesz się zatem spotkać w wielu przypadkach, nie tylko wtedy, gdy chodzi o kupno auta. Zapłaty PCC od nabycia samochodu musisz dokonać na konto urzędu skarbowego, pod który podlegasz, w czasie 14 dni od daty zawarcia umowy. To nie koniec Twoich obowiązków. W tym samym czasie musisz również dokonać zgłoszenia kupna samochodu do urzędu. Wypełnij formularz PCC-3, a dodatkowo również - jeśli pojazd jest współwłasnością - złóż załącznik PCC-3A.
OPŁATA SKARBOWA ZA AUTO – ILE WYNOSI?
Wysokość podatku PCC od kupna samochodu jest równa 2 proc. wartości pojazdu. Ta stawka dotyczy m.in. sprzedaży i zamiany także innych rzeczy ruchomych, np. przyczep, motocykli, sprzętów RTV etc. W przypadku praw majątkowych obowiązuje zapłata podatku w wysokości 1 proc.
Czy istnieje jakiś sposób, żebyś mógł uniknąć opłaty za zakup auta używanego? Podatku nie uiścisz, jeśli:
- kupiłeś samochód o odpowiednio niskiej cenie - wartość rynkowa pojazdu nie przekracza 1000 zł - co ważne, mowa o wartości rynkowej, która niekoniecznie musi być równa tej, którą opłacił nabywca; jeśli używany samochód został sprzedany np. za 800 zł, ale jego wartość jest wyceniana na 1200 zł, mimo wszystko ten punkt nie jest spełniony;
- transakcja została udokumentowana fakturą VAT, tj. kupiłeś samochód np. w salonie samochodowym czy od osoby prowadzącej działalność gospodarczą, która korzystała z tego pojazdu w celach biznesowych;
- pojazd został zakupiony na użytek osoby niepełnosprawnej;
- pojazd w chwili zakupu znajdował się za granicą, tzn. nie jest on zarejestrowany w Polsce; wówczas musisz opłacić podatek akcyzowy, a jego wysokość jest uzależniona od pojemności silnika; do 2 l wynosi 3,1 proc. od wartości auta, natomiast powyżej 2 l – 18,6 proc.
W każdym innym przypadku opłata skarbowa za samochód będzie już konieczna.
PCC PRZEZ INTERNET – JAK NALEŻY ZAPŁACIĆ PODATEK OD ZAKUPU POJAZDU?
Jak zapłacić podatek od zakupu samochodu? Gdzie go uiścić i jak wygląda złożenie deklaracji PCC-3? Pierwszym rozwiązaniem jest wizyta w urzędzie skarbowym właściwym względem Twojego miejsca zamieszkania i pobranie na miejscu odpowiedniego wzoru oraz złożenie dokumentu, ale nie jest to konieczne.
Możesz zrobić to także drogą elektroniczną - aktualną deklarację PCC-3, ewentualnie również załącznik PCC-3A, znajdziesz m.in. na oficjalnych stronach państwowych: podatki.gov.pl/pcc-sd/pcc/e-deklaracje-pcc/formularze-pcc/. Wydrukuj go i wypełnij, a następnie wyślij deklarację do urzędu skarbowego, pod który podlegasz. Wybierz list polecony, żeby mieć potwierdzenie nadania dokumentu. Następnie obliczoną kwotę podatku od zakupu auta przelej na konto bankowe wskazane przez urząd.
Jeśli chodzi o formę całkowicie internetową - eDeklarację - możesz złożyć na stronie e-Urzędu Skarbowego. Musisz zalogować się do niego przez tzw. profil zaufany, e-dowód, bankowość elektroniczną lub aplikację mObywatel (wymienione tu rodzaje logowania dają dostęp do największej liczby usług e-Urzędu). Zalogować się możesz także, używając swoich danych podatkowych, tj. numeru PESEL bądź NIP i kwoty przychodów (w ten sposób dostaniesz dostęp do swoich danych oraz usługi e-PIT - nic poza tym). Po zalogowaniu wchodzisz w zakładkę e-Deklaracje, wybierasz podatek, który chcesz zapłacić, wypełniasz formularz, podpisujesz go i gotowe. Pamiętaj, aby pobrać i zachować UPO, czyli Urzędowe Poświadczenie Odbioru. To dowód, że deklaracja została złożona w formie elektronicznej do urzędu skarbowego. Podatek od kupna samochodu należy zapłacić niezwłocznie.
PODATEK OD CZYNNOŚCI CYWILNOPRAWNYCH – OD JAKIEJ KWOTY?
Wiesz już, do kiedy musisz dokonać opłacenia podatku od kupna samochodu, ale od jakiej kwoty powinieneś go wyliczyć? Czy opłata skarbowa za samochód powinna być wyliczona od ceny uzgodnionej pomiędzy stronami umowy? Otóż nie. Znaczenie ma nie kwota podana w zawartej umowie kupna-sprzedaży samochodu, lecz rzeczywista wartość pojazdu. Zatem jeśli nawet w umowie znajdzie się cena zdecydowanie niższa od faktycznej wartości auta, to i tak kupujący nie uniknie płacenia podatku odpowiadającego cenie rynkowej samochodu. Dlaczego?
Urząd porównuje podaną przez podatnika cenę pojazdu z jego autentyczną wartością, korzystając z profesjonalnych katalogów, w których można sprawdzić, ile kosztuje konkretny model pojazdu, z uwzględnieniem jego rocznika i przebiegu. Jeśli auto jest warte np. od 12 do 15 tys., a Ty w sytuacji zakupu samochodu zapłaciłeś podatek od kwoty np. 8 tys. zł, zostaniesz wezwany do jego uregulowania. Dostaniesz pisemne powiadomienie, z którego dowiesz się, ile podatku od kupna pojazdu powinieneś uregulować. Należy go zapłacić w terminie wskazanym w takim piśmie.
Ale czy w takim przypadku musisz dokonać płatności podatku od kupna auta? W dalszym ciągu nie jesteś na straconej pozycji, o ile rzeczywiście nie doszło do zaniżania wartości samochodu. Jeżeli kupiłeś pojazd powypadkowy, który wymagał ogromnych nakładów finansowych i z tego wynikała jego niska cena, to przedstaw odpowiednią dokumentację w urzędzie skarbowym. Pokaż np. zdjęcia, które dowodzą stanu auta tuż po jego zakupie, rachunki i faktury za zakupione części oraz prace wykonane przez warsztat mechaniczny. Następnie złóż odwołanie.
W takim przypadku urząd powinien odstąpić od decyzji o konieczności zapłacenia wyższego podatku. Jeśli nie złożysz żadnych wyjaśnień, pozostanie ci jedynie przelanie na konto urzędu skarbowego podatku zgodnie z treścią wezwania. Pamiętaj, że urząd ten ma aż 5 lat na sprawdzenie Twojej deklaracji. Zatem nie pozbywaj się dowodów, które pokażą urzędnikom, że opłaciłeś podatek adekwatny do wartości pojazdu. Co więcej, weź też pod uwagę, że jeśli postanowisz odwołać się od decyzji urzędu, zostanie powołany rzeczoznawca - jeżeli oceni, że to urząd skarbowy ma rację co do faktycznej wartości pojazdu, będziesz musiał zapłacić także za jego usługę (zwykle to kilkaset złotych).
A co, jeśli podana w druku PCC-3 wartość pojazdu została zawyżona, czyli wartość rynkowa samochodu to np. 10 tys. zł, a kupujący zapłacił za niego 12 tys.? W takim przypadku podatek może być naliczony od kwoty podanej w dokumencie, a nie od średniej rynkowej.
NIEZAPŁACONY PODATEK OD KUPNA SAMOCHODU
Co się stanie, jeśli zapomnisz zapłacić podatek samochodowy? Wówczas będzie to uznane za wykroczenie. W takim przypadku urząd skarbowy ma prawo nałożyć na ciebie karę w wysokości od 1/10 kwoty minimalnego wynagrodzenia do nawet jego dwudziestokrotności. Minimalne wynagrodzenie za pracę w Polsce w 2023 roku to 3490 zł brutto, co oznacza, że kara za niezapłacenie podatku może wynieść nawet 69 800 zł. Lepiej więc płacić podatek od kupna samochodu, jaki należy się fiskusowi. Pamiętaj, że od 1 lipca 2023 roku najniższa pensja wynosi 3600 zł brutto.
Co jednak, jeśli nie opłacisz podatku w terminie? W takim przypadku powinieneś złożyć do urzędu wyjaśnienie, czyli tzw. czynny żal. Przyznaj się do winy i uzasadnij, z jakiego powodu nie opłaciłeś podatku w wyznaczonym czasie. Zobowiąż się również do zapłacenia karnych odsetek. Być może naczelnik urzędu skarbowego pozytywnie rozpatrzy pismo i unikniesz kary.