Punkty karne – jak je sprawdzić, kiedy się kasują?

ILE MOŻNA MIEĆ PUNKTÓW KARNYCH?

Punkty karne wprowadzono w Polsce po raz pierwszy w 1993 roku. Może je otrzymać kierowca, który prowadzi pojazd silnikowy lub motorower i nie stosuje się do przepisów ruchu drogowego. Punkty karne służą przede wszystkim temu, by zniechęcić kierowców do łamania zasad. Mogą być przyznawane w wielu przypadkach. Ile można mieć punktów karnych? Obowiązują limity, które są uzależnione od naszego stażu posiadania prawa jazdy:

• 24 punkty – jeśli mamy uprawnienia do prowadzenia pojazdów dłużej niż od roku i przekroczymy liczbę 24 punktów, to wówczas dostaniemy skierowanie na egzamin sprawdzający kwalifikacje oraz na badania psychologiczne. Wygląda to tak samo, jak normalny egzamin na prawo jazdy. W przypadku jego niezdania kierowcy zostaną cofnięte uprawnienia do prowadzenia pojazdów.
• 20 punktów – taki limit dotyczy kierowców, którzy mają prawo jazdy krócej niż od roku. Jeśli go przekroczą, to automatycznie zostaną im cofnięte uprawnienia do prowadzenia pojazdów, co w praktyce oznacza, że będą musieli ponownie przechodzić przez szkolenie przygotowujące do egzaminu.

Bardzo ważne jest, żeby prowadzący pojazdy wykazywali się doskonałą znajomością przepisów i mieli świadomość, w jakich przypadkach mogą być na nich nałożone punkty karne.

PUNKTY KARNE – TARYFIKATOR

Jakie przepisy najczęściej naruszają kierowcy? Otóż punkty karne nakładane są z reguły za przekroczenie dopuszczalnej prędkości. Ich liczba oraz wysokość kary zależy od tego, o ile km/h szybciej niż pozwalają przepisy, będziemy jechać na danym odcinku. Odpowiednio:

• do 10 km/h – do 50 zł i 1 punkt karny,
• od 11 do 15 km/h – 100 zł i 2 punkty karne,
• od 16 do 20 km/h – 200 zł i 3 punkty karne,
• od 21 do 25 km/h – 300 zł i 5 punktów karnych,
• od 26 do 30 km/h – 400 zł i 7 punktów karnych,
• od 31 do 40 km/h – 800 zł (1600 zł przy ponownym popełnieniu tego samego wykroczenia, tzw. recydywa) i 9 punktów karnych,
• od 41 do 50 km/h – 1 000 zł (2 000 zł) i 11 punktów karnych,
• od 51 do 60 km/h – 1 500 zł (3 000 zł) i 13 punktów karnych,
• od 61 do 70 km/h – 2 000 zł (4 000 zł) i 14 punktów karnych,
• powyżej 70 km/h – 2 500 zł (5 000 zł) i 15 punktów karnych.

Zatem wystarczy, że dwukrotnie prowadzący pojazd zostanie przyłapany na przekroczeniu prędkości o ponad 40 km/h, żeby zgromadził 22 punkty. Jeśli kierowca ma już na swoim koncie punkty karne i obawia się, że przekroczy dopuszczalną ich liczbę, to wówczas może skorzystać ze szkolenia organizowanego przez dyrektora Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego (WORD) w celu ich zredukowania. Obowiązują przy tym następujące zasady:

• W szkoleniu mogą wziąć udział kierowcy, którzy mają na swoim koncie od 6 do 24 punktów karnych.
• Odbycie kursu oznacza redukcję liczby punktów o 6.
• Można w nim uczestniczyć raz na 6 miesięcy.
• Nie mogą z niego skorzystać kierowcy, którzy mają prawo jazdy krócej niż od roku.
• Opłata za takie szkolenie wynosi około 1 000 zł.

Kiedy następuje kasowanie punktów karnych? Czy mogą one samoistnie zniknąć z konta kierowcy? Dane naruszenie przedawnia się po upływie roku.

Najbardziej dotkliwą karą jest zabranie prawa jazdy za punkty. Zdarza się, że kierowcy nie monitorują tego, ile punktów zostało im przyznanych za przekroczenie przepisów. Pamiętają, że raz czy drugi im się to przydarzyło, ale nie wiedzą, ile mają na koncie punktów karnych. Tymczasem mogą to bardzo łatwo sprawdzić i to bez konieczności wychodzenia z domu.

ILE MAMY PUNKTÓW KARNYCH?

Jeśli chcemy sprawdzić, ile punktów karnych zgromadziliśmy, to możemy to zrobić na jeden z dwóch sposobów. Pierwszy z nich pozwala na uzyskanie informacji bez konieczności opuszczania domu. Punkty karne zweryfikujemy:

• Przez internet – szybko i łatwo można sprawdzić punkty karne online. Jest to bezpłatna e-usługa udostępniona w ramach systemu CEPiK 2.0. Wystarczy wejść na stronę OBYWATEL.GOV.PL, a następnie wybrać „Kierowcy i pojazdy” i dalej „Sprawdź swoje punkty karne (usługa online)”. W kolejnym kroku należy kliknąć „Sprawdź swoje punkty karne”. Musimy wybrać sposób logowania. Możemy wykorzystać profil zaufany. Natychmiast po zalogowaniu się zostanie nam wyświetlona liczba punktów karnych, które na nas nałożono. Można również pobrać informację o liczbie punktów w formie pliku PDF, a następnie, w razie potrzeby, go wydrukować. Proces sprawdzenia tych punktów trwa dosłownie kilka minut i nie wymaga wychodzenia z domu.
• W komisariacie policji – przede wszystkim funkcjonariusz poda nam wyłącznie ilość naszych punktów. Nie dowiemy się, ile ma ich ktoś inny. Żeby uzyskać informację, należy mieć przy sobie dokument potwierdzający tożsamość. W przypadku, gdy chcemy otrzymać zaświadczenie o liczbie punktów karnych, to wówczas musimy zapłacić za nie 17 zł.

Zatem sprawdzenie liczby punktów karnych nie jest trudne i każdy powinien sobie poradzić z tym zadaniem.

CO SPRAWDZISZ W SYSTEMIE CEPIK?

Obecnie w systemie CEPiK konta posiadają jedynie kierowcy, którzy mają na swoim koncie od 1 do 23 punktów karnych. Na swoim profilu można sprawdzić nie tylko sumę zgromadzonych punktów, ale także datę i miejsce ich otrzymania, rodzaj wykroczenia, za jakie zostały przyznane, dane kierowcy i informacje o pojeździe biorącym udział w zdarzeniu drogowym. Te dane pobierane są bezpośrednio z baz danych policji.

Punkty karne, które obejrzysz w CEPiK podzielone są na dwie grupy – aktywne i tymczasowe. Punkty aktywne to te, które zostały już przyznane kierowcy i są przypisane do jego konta. W systemie widać także punkty tymczasowe, czyli takie, które były przyznane, ale kierowca odmówił ich przyjęcia i toczy się w ich sprawie postępowanie sądowe.

KOGO JESZCZE MOGĄ INTERESOWAĆ NASZE PUNKTY?

Usługa „Sprawdź swoje punkty karne” jest poufna, ponieważ liczba zgromadzonych punktów karnych widoczna jest wyłącznie dla ich posiadacza. Ale w przyszłości z tej wiedzy mogą chcieć skorzystać także np. zakłady ubezpieczeń. Na podstawie zebranych punktów karnych można wnioskować o użytkowniku pojazdu i jego stylu jazdy. Czy jest bezpiecznym kierowcą, czy dużo jeździ, czy nie przekracza prędkości. Dla towarzystwa ubezpieczeniowego kierowca przestrzegający przepisów jest klientem lepiej rokującym, jest mniej narażony na wypadek. A to może wpłynąć na wysokość składek za ubezpieczenie samochodowe.

ZABRANE PRAWO JAZDY ZA PUNKTY – CO DALEJ?

Przekroczenie maksymalnej liczby punktów karnych kończy się dla kierowcy utratą prawa jazdy. Jeśli w trakcie kontroli funkcjonariusze zauważą w systemie, że dany prowadzący pojazd przekroczył 24 punkty, to powinni zatrzymać jego prawo jazdy. Dokument ten trafi do organu, który go wydał, a wraz z nim – wniosek o skierowanie właściciela na egzamin. Jeśli kierowca przekroczy maksymalną liczbę punktów karnych dopiero, gdy podczas zatrzymania przez patrol policji zostaną mu naliczone punkty za dane przekroczenie przepisów, to wówczas prawo jazdy nie zostanie mu automatycznie odebrane. Kierowca otrzyma listowne powiadomienie o tym, że ma zdeponować dokument w odpowiednim urzędzie i odebrać skierowanie na egzamin.

Przypomnijmy, że w przypadku kierowców, którzy mają prawo jazdy krócej niż od roku, obowiązują jeszcze mniejsze limity, mianowicie – wystarczy przekroczenie 20 punktów, żeby stracić prawo jazdy. Co gorsze, w tym przypadku kierowca całkowicie traci uprawnienia do prowadzenia pojazdów i musi ponownie odbyć kurs przygotowujący do egzaminu. Nie wystarczy już samo ponowne podejście do końcowego testu.

Powtórny egzamin dotyczy zarówno zagadnień praktycznych, jak i teoretycznych. Kierowca powinien się do niego odpowiednio przygotować, żeby podejście zakończyło się sukcesem. Prowadzącym pojazdy może się wydawać, że przecież dotąd poruszali się samochodem na co dzień, więc doskonale sobie poradzą. Tymczasem okazuje się, że wielu ma braki, szczególnie z części teoretycznej. Zapominamy o obowiązujących przepisach, a niezdany egzamin oznacza wydłużenie się okresu bez prawa jazdy i konieczność poniesienia dodatkowych kosztów.

Kierowcy, którzy nagminnie przekraczają przepisy, muszą się liczyć z tym, że bardzo szybko mogą przekroczyć limit punktów karnych. Funkcjonariusze policji poinformowali o przypadku kierowcy, któremu w 2019 roku naliczono na podstawie nagrań z kamer ponad 200 punktów karnych za niestosowanie się do znaków drogowych – pionowych i poziomych. Pamiętajmy przede wszystkim o tym, że jeżdżąc przepisowo, zwiększamy bezpieczeństwo swoje i pasażerów.