Winiety – kiedy należy je mieć, gdzie można kupić winiety w Polsce? Gdzie obowiązują takie opłaty drogowe?
Wybierasz się w podróż samochodem poza granice Polski? Zanim to zrobisz, sprawdź, w których krajach potrzebne Ci będą winiety. Upewnij się, ile kosztują i gdzie możesz je kupić. W których państwach nie musisz uiszczać dodatkowych opłat za przejazd?
Winiety – co to jest? Opłata drogowa za granicą
Zanim wyruszysz w drogę, powinieneś dowiedzieć się, jakie niespodzianki mogą Cię czekać w trasie. Warto znać lokalne przepisy i wiedzieć, czy w danym kraju trzeba zakupić winiety, które uprawniają do korzystania z autostrad i dróg szybkiego ruchu. Nie wszystkie drogi tego rodzaju są jednak płatne. Działa to na podobnej zasadzie co w Polsce, przy czym nie musisz stać w długich korkach przed bramkami.
Czy przejazd przez dany kraj jest jednoznaczny, z tym że musisz zapłacić za winiety? Nie ma takiej konieczności – możesz poruszać się po drogach, które nie są płatne. Problem tkwi jednak w tym, że wówczas podróż może trwać zdecydowanie dłużej, a zaoszczędzone środki i tak wydasz na paliwo, a przy okazji stracisz mnóstwo czasu. Co ciekawe, w Europie możesz się spotkać z różnymi rozwiązaniami w tym zakresie. Zaskakującym przykładem jest Norwegia, gdzie autostrady są bezpłatne, ale kierowcy muszą płacić za korzystanie z niektórych dróg dojazdowych.
Winiety często mają formę nalepki na szybę, którą otrzymujesz po uiszczeniu danej kwoty. Stanowi ona potwierdzenie, że zapłaciłeś za korzystanie z trasy. Gdzie kupić winiety w Polsce? Na przykład w punktach sprzedaży na przejściach granicznych. Nie zawsze jednak otrzymasz naklejkę czy papierową winietę. W wielu krajach możesz również skorzystać z elektronicznego systemu i wówczas dostaniesz jedynie potwierdzenie uregulowania opłaty, a do bazy operatora trafi informacja, że zapłaciłeś. Z takiego rozwiązania możesz skorzystać, np. na Słowacji. Najczęściej winiety kupisz:
- przy przejściu granicznym,
- na stacji benzynowej,
- przez internet,
- SMS-em.
Kierowca ma do wyboru kilka rodzajów winiet. Najczęściej spotkasz się z takimi, które uprawniają do jazdy po wskazanych trasach przez 1, 10, 30 lub 365 dni, ale dostępne są również inne warianty.
Winiety w Europie
Sprawdziliśmy, gdzie obecnie obowiązują winiety i ile kosztują. Oto na jakich zasadach możesz korzystać z płatnych dróg w poszczególnych krajach:
- Winiety na Słowacji – od początku 2016 roku w kraju obowiązuje elektroniczny system poboru opłat. W przypadku pojazdów silnikowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony oraz pojazdów kategorii M1 (służących do przewozu osób, mających nie więcej niż 8 miejsc siedzących, nie licząc miejsca kierowcy) opłaty wynoszą: 60 euro (za rok), 17 euro (za 30 dni), 12 euro (za 10 dni) oraz 5,40 euro (za 1 dzień). Winietę należy wykupić dla pojazdu, a w przypadku zespołu pojazdów powyżej 3,5 tony – także dla przyczepy.
- Winiety w Czechach – w 2024 r. można kupić winiety online. Oprócz tego są dostępne w: placówkach pocztowych, niektórych sieciach supermarketów czy na stacjach benzynowych. Na winiecie należy wpisać numer rejestracyjny swojego pojazdu i przylepić ją w prawym dolnym rogu przedniej szyby. Jeśli chodzi o cennik, to koszty są następujące: 2300 koron czeskich – winieta roczna, 430 CZK – miesięczna, a 270 CZK – 10-dniowa, a 200 CZK – jednodniowa.
- Winiety w Austrii – w tym kraju możesz skorzystać z winiety w formie naklejki, którą kupisz na przejściach granicznych lub przez internet. Winietę elektroniczną możesz kupić w: sklepie internetowym ASFINAG (lub za pośrednictwem aplikacji ASFINAG Unterwegs), na stronie ADAC lub za pośrednictwem serwisów pzmtravel.com.pl czy market.autopay.pl. Jeśli kupujesz taką winietę w punktach sprzedaży i automatach, jest ważna natychmiast, podobnie jak winieta elektroniczna 1-dniowa i 10-dniowa. Jeśli chodzi o winiety w formie naklejek, należy je przedziurkować tak, żeby wybrać datę rozpoczęcia korzystania z płatnych dróg w Austrii. Trzeba ją nakleić w przypadku samochodów osobowych po wewnętrznej stronie przedniej szyby, na lewej górnej krawędzi lub za lusterkiem wstecznym. W każdym roku austriackie winiety mają inny kolor – w 2024 roku jest to żółty. Ceny winiet w Austrii są następujące: koszt za rok to 96,40 euro, za 2 miesiące – 28,90 euro, za 10 dni – 11,50 euro a za 1-dniową – 8,60 euro. Stawki są niższe w przypadku motocykli: 38,50 euro za rok, 11,50 euro za 2 miesiące, 4,60 euro za 10 dni oraz 3,40 euro za 1 dzień.
- Winiety we Włoszech – przejazd autostradami w tym kraju jest płatny, a należną kwotę należy uregulować na podobnej zasadzie jak w Polsce. Zatem nie obowiązuje tutaj system winietowy. Stawka zależy od tego, ile kilometrów na danym odcinku autostrady przejedziesz. Przy wjeździe pobierasz bilet, a należność regulujesz, opuszczając autostradę. Możesz zapłacić gotówką albo kartą. Ile wynosi opłata za trasę? Przykładowo, z Brennero do Mirano/Dolo to 27 euro za 345 km. Z Brennero do Grottammare – 47,90 euro za 640 km.
- Winiety na Węgrzech – w państwie tym również można korzystać z płatnych autostrad. W przypadku samochodów osobowych o masie całkowitej do 3,5 tony obowiązują e-winietki sprzedawane w formie wydruku elektronicznego. Koszt winiety zależy od tego, na jaki okres ją wykupujesz i dla jakiej kategorii pojazdu. Nie trzeba naklejać do przedniej szyby zakupionej winiety, ani jej drukować. Przykładowo, kategoria D1 to pojazdy o masie do 3,5 tony zarejestrowane jako osobowe, mające do 7 miejsc siedzących – w ich przypadku możesz kupić winietę na 1 dzień za 5150 forintów węgierskich (HUF), na 10 dni – za 6400 HUF, miesięczną – za 10 360 HUF czy roczną – za 57 260 HUF. Dostępna jest również winieta wojewódzka, która obowiązuje jedynie w wybranym okręgu, a jej koszt to 6660 HUF na rok.
- Winiety w Chorwacji – w tym kraju również obowiązują opłaty za autostrady. Nie ma tam jednak winiet, a wdrożony jest system podobny do tego, który spotkamy w Polsce. Wysokość opłaty uzależniona jest od danego odcinka lub kategorii drogi. Zapłacić możesz gotówką, kartą płatniczą lub systemem ENC, czyli odpowiednikiem polskiego viaAUTO. Koszt winiety uzależniony jest od tego, z którego odcinka autostrady skorzystasz. Opłata wynosi najczęściej od kilku do kilkudziesięciu euro. Najdroższy jest odcinek autostrady IV A1: Zagreb (Lucko)-Vrograc – 102,30 euro.
- Winiety w Niemczech – pojawiały się już plany wprowadzenia w tym kraju winiet, jednak jak dotąd do tego nie doszło.
- Winiety w Holandii – w Holandii jazda po autostradach jest bezpłatna. Cennik obowiązuje wyłącznie w przypadku przejazdu tunelami – Kil (N217 's Gravendeel - Dordrecht) i Westerschelde. Natomiast pojazdy handlowe o masie powyżej 12 ton muszą posiadać eurowiniety, które uprawniają do poruszania się po drogach.
- Winiety w Anglii – w Wielkiej Brytanii bardzo mało dróg jest płatnych. Będzie to jeden odcinek autostrady M6 Toll, który znajduje się na północ od Birmingham i ma 43 km długości. Płaci się w punktach poboru opłat, online lub telefonicznie, w przypadku samochodu osobowego 2-osiowego to opłata rzędu 8,90 funtów za całą trasę. Płaci się również za przejazd tunelami i mostami m.in. mostem Dunham A57, Humber A15, Tamar A38 czy Dartford Crossing M25. Płatne są tunele Mersey A59/A41 czy Tyne A19. Opłaty wynoszą od 0,50 funtów do 2,60 funtów za przejazd samochodem osobowym. Płaci się na miejscu lub do 7 dni przed planowanym przejazdem. Od poniedziałku do piątku w godzinach 7-18 i w pozostałe dni pomiędzy 12 a 18 odpłatny jest wjazd do Londynu – „London Congestion Charge”, a opłata wynosi 15 funtów za dzień. Płaci się również za wjazd do innych brytyjskich miast, w tym do Birmingham czy Bristolu, jeśli samochód nie spełnia normy Euro 6 lub Euro 4.
W Rumunii istnieje system winiet, które kupuje się w ramach poboru opłat i następnie drukuje potwierdzenie nabycia. Można ją kupić dla konkretnego numeru rejestracyjnego pojazdu w określonym czasie. Do wykupienia winiety na przejazd drogami płatnymi w Rumunii wymaga się podania numeru VIN. Sprawdź samochód po VIN-ie i zobacz, czy winieta nie straciła ważności.
System Eurowiniet – gdzie obowiązuje?
Eurowinieta to elektroniczny system poboru opłat, który umożliwi Ci korzystanie z autostrad w części krajów należących do Unii dla samochodów ciężarowych o masie przekraczającej 12 ton. Eurowinietę musisz kupić jeszcze przed rozpoczęciem podróży po drogach płatnych lub autostradach w krajach, gdzie takie opłaty obowiązują. Nie jest wymagana od kierowców samochodów osobowych. Obowiązuje dla pojazdów ciężarowych na drogach w Szwecji, Danii, Holandii i Luksemburgu.
Jazda bez winiety – czy to dobry pomysł?
Nie musisz korzystać z płatnych dróg. Możesz pokonać trasę, omijając je. Niektórzy kierowcy decydują się na jazdę trasami szybkiego ruchu i autostradami bez kupowania winiety. Nie jest to dobry pomysł, gdyż w takich przypadkach grożą wysokie kary. Przykładowo, brak opłaty na autostradach w Czechach, tam, gdzie jest to wymagane, może się zakończyć mandatem w wysokości do 20 000 koron czeskich. To, że jesteś w innym kraju i nie zostałeś skontrolowany nie oznacza, że unikniesz kary. Na autostradach wykorzystywane są systemy monitoringu, a wezwanie do zapłacenia mandatu możesz otrzymać na długo po powrocie z podróży.
Nie zapomnij o ubezpieczeniu OC
Przed wyjazdem zagranicznym sprawdź również, czy w danym kraju wystarczające będzie potwierdzenie zawarcia umowy ubezpieczenia w Polsce. Często konieczne jest posiadanie zielonej karty lub zakup ubezpieczenia granicznego? Nie mając wymaganej przez dany kraj ochrony, możesz się narazić na wysokie koszty nie tylko ewentualnego mandatu, ale przede wszystkim poniesiesz odpowiedzialność spowodowania wypadku czy kolizji nieubezpieczonym pojazdem.
Polskie ubezpieczenie OC obejmuje szkody, do których doprowadzono posiadanym pojazdem w Polsce oraz na terytorium państw, których Biura Narodowe są sygnatariuszami Porozumienia Wielostronnego. Zalicza się do nich takie jak: Andora, Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czarnogóra, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania i Włochy.
W przypadku innych państw potrzebna może być zielona karta albo ubezpieczenie graniczne. Pierwszy z tych dokumentów jest wystarczający w takich krajach jak: Albania, Azerbejdżan, Macedonia Północna, Maroko, Mołdawia, Tunezja, Turcja, Ukraina. PBUK wypowiedziało z dniem 1 czerwca 2023 roku dwustronne umowy z Rosją i Ukrainą. Zielone karty wydawane przez polskich ubezpieczycieli nie są uznawane w tych krajach oraz Kosowie. Wyjeżdżając samochodem na terytorium, np. Białorusi, musisz zakupić lokalne ubezpieczenie graniczne.
Co, jeśli zapomnisz o zielonej karcie? W takim przypadku nie wjeżdżaj na terytorium danego państwa bez ochrony. Koniecznie kup ubezpieczenie graniczne. Ile to kosztuje? W zależności od kraju:
- Albania – 49 euro za 15 dni lub 65 euro za 30 dni,
- Białoruś – 17 euro za 15 dni lub 25 euro za 30 dni,
- Kosowo – 30 euro za 15 dni lub 41 euro za 30 dni,
- Maroko – 57 euro za 15 dni lub 88 euro za 30 dni,
- Macedonia – 50 euro za 15 dni lub 70 euro za 30 dni,
- Rosja – 43 euro za 15 dni lub 65 euro za 30 dni.
A ile wynosi opłata za zieloną kartę? Sprawdź swoją cenę, korzystając z kalkulatora OC.