Wymiana zagranicznego prawa jazdy – czy to konieczność?

Posiadanie uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi potwierdza w Polsce prawo jazdy określonej kategorii. Czy jest ono ważne również za granicą? Jak jest traktowane zagraniczne prawo jazdy w Polsce? Czy musisz je wymienić na polski dokument, by legalnie poruszać się samochodem po drogach?

Uprawnienie do kierowania pojazdami

Już w art. 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 roku o kierujących pojazdami ustawodawca określił kierowców jako osoby uprawnione do kierowania pojazdami na drogach publicznych oraz na drogach położonych w strefach zamieszkania i w strefach ruchu.

Art. 3 wskazuje natomiast, że kierującym pojazdem może być osoba, która osiągnęła wymagany wiek oraz jest sprawna pod względem fizycznym i psychicznym oraz spełnia jeden z warunków:

• Ma umiejętności kierowania pojazdem w sposób niezagrażający bezpieczeństwu, nieutrudniający ruchu drogowego i nienarażający kogokolwiek na szkodę oraz odpowiedni dokument stwierdzający posiadanie uprawnienia do kierowania pojazdem.
• Odbywa w ramach szkolenia naukę jazdy.
• Zdaje egzamin państwowy.

Podstawowym dokumentem pozwalającym na legalne poruszanie się po polskich drogach jest prawo jazdy, ale nie tylko. Musi być to dokument stwierdzający posiadanie uprawnienia do kierowania odpowiednim pojazdem, a będzie nim:

• Wydane w kraju prawo jazdy, pozwolenie wojskowe, międzynarodowe prawo jazdy.
• Wydane za granicą: międzynarodowe prawo jazdy określone w Konwencji o ruchu drogowym, podpisanej w Genewie 19 września 1949 roku; krajowe lub międzynarodowe prawo jazdy określone w Konwencji o ruchu drogowym sporządzonej w Wiedniu 8 listopada 1968 roku; krajowe prawo jazdy wydane w innym państwie członkowskim UE, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim EFTA; krajowe prawo jazdy określone w umowie międzynarodowej, której stroną jest RP.
• Zagraniczny dokument wojskowy, który został określony w umowach międzynarodowych, których stroną jest Rzeczypospolita Polska.

Jednak osoba będąca obcokrajowcem lub obywatelem RP, która uzyskała zagraniczne prawo jazdy, z czasem, by poruszać się legalnie po drogach w Polsce, będzie musiała dokonać jego wymiany.

Kiedy należy wymienić zagraniczne prawo jazdy?

Przepisy jasno wskazują, że każda osoba posiadająca prawo jazdy wydane za granicą, a mieszkająca w Polsce przynajmniej od 185 dni, musi wymienić taki dokument. Wszystko dlatego, że ważność zagranicznego prawa jazdy została określona na 6 miesięcy. Czas ten liczony jest od momentu uzyskania stałego lub czasowego pobytu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Dotyczy to także praw jazdy, jakie zostały wydane w Wielkiej Brytanii po 31 grudnia 2020 roku.

Nie zawsze wymiana zagranicznego prawa jazdy będzie koniecznością. Obowiązek ten nie dotyczy kierowców, którzy mają dokument wydany:

• w innym państwie członkowskim UE, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz
• w Wielkiej Brytanii do dnia 31 grudnia 2020 roku – prawo jazdy wydane do końca 2020 roku zachowuje swoją ważność i nie trzeba go wymieniać w związku z art. 5 ust. 6 ustawy o kierujących pojazdami.

Przez cały okres ważności zagranicznego prawa jazdy jego posiadacze mają akceptowalne w Polsce uprawnienia do kierowania pojazdami mechanicznymi.

Jak wymienić zagraniczne prawo jazdy?

Wymiana zagranicznego prawa jazdy na polskie, po upływie 185 dni pobytu w Polsce i posługiwania się nim, polega na wykonaniu kilku kroków:

• złożeniu wniosku o wymianę prawa jazdy – można go pobrać na stronie urzędu miasta czy gminy,
• załączeniu do wniosku aktualnego zdjęcia,
• okazaniu dowodu osobistego lub paszportu,
• okazaniu dokumentu potwierdzającego miejsce zameldowania, np. karty pobytu lub zaświadczenia o zameldowaniu na pobyt stały albo czasowy.

Jeśli dowód osobisty, który okazujesz w urzędzie, nie ma już wyszczególnionego adresu, pobierz z urzędu gminy zaświadczenie o zameldowaniu.

Do wniosku o wymianę prawa jazdy innego niż to wydane w innym kraju będącym członkiem UE, Konfederacji Szwajcarskiej czy EFTA, należy dołączyć ksero zagranicznego prawa jazdy z tłumaczeniem na język polski. Tłumaczenie to musi być napisane albo poświadczone przez tłumacza przysięgłego lub konsula.

W przypadku gdy posiadane przez ciebie prawo jazdy nie jest zgodne ze wzorem określonym w Konwencji Genewskiej lub Konwencji Wiedeńskiej, by otrzymać jego polski odpowiednik, powinieneś zdać część teoretyczną egzaminu państwowego w polskim ośrodku szkolenia kierowców. Wniosek o wydanie uprawnień w postaci polskiego prawa jazdy powinieneś w takiej sytuacji kierować do WORD-u – wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego.

Wniosek o wymianę zagranicznego prawa jazdy wraz z wymaganymi załącznikami w przeciwnym wypadku składasz w urzędzie starostwa powiatowego w miejscu zamieszkania, w urzędzie miasta – jeśli mieszkasz w mieście na prawach powiatu lub w urzędzie dzielnicy właściwej dla miejsca zamieszkania – wyłącznie dla osób mieszkających w Warszawie. Opłata za wydanie prawa jazdy wynosi 100,50 zł i możesz ją uiścić w kasie urzędu lub przelewem na konto urzędu.

Ile trzeba czekać na wymianę zagranicznego prawa jazdy?

Po złożeniu wniosku o wymianę zagranicznego prawa jazdy na polski dokument poczekasz na jego rozpatrzenie. Będzie do odbioru do 9 dni roboczych liczonych od dnia, w którym urząd dostanie potwierdzenie danych wnioskującego zawartego w zagranicznym prawie jazdy i potwierdzenie wniesienia stosownej opłaty.