Jedziesz do pracy za granicę? Ubezpiecz się! Jakie przyda Ci się ubezpieczenie zdrowotne za granicą?
Zbliżające się lato oznacza, że wielu Polaków zacznie rozglądać się za dorywczym zatrudnieniem za granicą. Dla jednych - uczniów lub studentów - będzie to pierwsza praca. Dla pozostałych szansa, aby podreperować domowy budżet jedną lub dwiema wypłatami w silniejszej od złotego walucie. Wyjazd w celach zarobkowych poza Polskę warto poprzedzić wykupieniem ubezpieczenia do pracy za granicą.
Wyjazd za granicę w celach zarobkowych najczęściej oznacza mniej lub bardziej wyczerpującą pracę fizyczną. Zbieranie truskawek, opieka nad dziećmi lub osobami starszymi, serwowanie dań i napojów w restauracjach, pomoc na budowie lub sprzątanie w hotelach – praca sezonowa niejedno ma oblicze. Poszukują jej zarówno studenci, chcący dorobić w wakacje, jak też osoby starsze, którym stan zdrowia umożliwia jeszcze podjęcie tego dodatkowego wysiłku.
W 2020 poza granicami kraju przebywało blisko 2 239 tys. stałych mieszkańców Polski (GUS, Informacja o rozmiarach i kierunkach czasowej emigracji z Polski w latach 2004 – 2020). To o 176 tys. mniej (7,3%) niż w roku poprzednim. Większość osób przebywało w Europie (1 973 tys.). Najwięcej wybrało kraje UE (1 339 tys.) w tym Niemcy (706 tys.), Holandię i Irlandię. 80 proc. emigrantów zarobkowych pochodzących z Polski przebywało za granicą przynajmniej 12 miesięcy, w gronie pozostałych 20 proc. znajdują się zarówno ci, którzy planują osiąść tam na stałe, ale wyjechali wcześniej, niż przed rokiem, jak i pracownicy sezonowi.
UBEZPIECZENIE DO PRACY ZA GRANICĄ – DLACZEGO WARTO JE WYKUPIĆ?
Choroba, ból zęba czy nieszczęśliwy wypadek mogą się zdarzyć każdemu, zarówno w Polsce jak i za granicą. Na obczyźnie z dużym ryzykiem nieszczęśliwego zdarzenia muszą się z nim liczyć np. zatrudnieni na budowach, pracujący na wysokościach, obsługujący ciężki sprzęt i dźwigający ciężary. Ale nawet wyjeżdżającemu do pracy na często wspominanym „zmywaku” w londyńskiej restauracji może zdarzyć się sytuacja, że trzeba udać się do lekarza, stomatologa czy nawet szpitala. Aby uniknąć finansowych obciążeń związanych z leczeniem w kraju pobytu, trzeba mieć polisę turystyczną, rozszerzoną o ubezpieczenie do pracy za granicą (obejmującą także bezpłatne praktyki studenckie oraz wolontariat).
KARTA EKUZ ZAMIAST UBEZPIECZENIA TURYSTYCZNEGO NA WYJAZD ZA GRANICĘ? NIE ZAWSZE BĘDZIE PRZYDATNA
Blisko 3/4 polskich pracowników sezonowych podejmuje czasowe zatrudnienie w państwach Unii Europejskiej, gdzie obowiązuje EKUZ – Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Można ją wyrobić w wojewódzkich oddziałach NFZ. Każda osoba objęta polskim powszechnym ubezpieczeniem zdrowotnym może skorzystać ze świadczeń medycznych w kraju pobytu, o ile są one tam refundowane. W przypadku pracowników sezonowych karta EKUZ nie ma jednak zastosowania. Ochrona w jej ramach przysługuje bowiem pracownikom polskich firm, delegowanych do pracy poza krajem oraz przedsiębiorców (jak też zarejestrowanych i pobierających zasiłek dla bezrobotnych, poszukujących zatrudnienia do czasu jego uzyskania). Jeżeli Polak zostanie zatrudniony za granicą do pracy tymczasowej zgodnie z prawem, wówczas przysługiwać mu będzie ubezpieczenie zdrowotne tego kraju najczęściej w podstawowym zakresie. Taka ochrona również może okazać się zbyt wąska, tym bardziej że – w zależności od miejsca pobytu – lista dostępnych w jej ramach świadczeń medycznych może się diametralnie różnić.
Gorzej sytuacja wygląda, gdy pracownik wyjeżdża do pracy „na czarno”. Wtedy publiczna służba zdrowia danego kraju nie zapewnia dostępu do leczenia. Tym bardziej warto zadbać o EKUZ oraz o dobre ubezpieczenie podróży zagranicznej. Należy się jednak upewnić, że ubezpieczyciel nie będzie wymagał zaświadczenia o pracy, czy innego potwierdzenia o tym, że zdarzenie miało związek z wykonywanymi obowiązkami. W przypadku pracy na czarno może być ciężko udowodnić, że wypadek zdarzył się właśnie podczas wskazanego zajścia, ponieważ poszkodowany nie otrzyma żadnych dokumentów od swojego pracodawcy.
PRYWATNE UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE ZA GRANICĄ – JAKI POWINIEN BYĆ JEGO ZAKRES?
Wykupując ubezpieczenie na wyjazd rozbudowane o ochronę w trakcie pracy zarobkowej, w umowie należy zadeklarować rodzaj zatrudnienia. Ubezpieczyciel może bowiem uznać niektóre z wykonywanych obowiązków za pracę o podwyższonym ryzyku (np. na wysokości lub z wykorzystaniem specjalistycznego sprzętu), co może skutkować podniesieniem składki ubezpieczeniowej. Czasami towarzystwo wymaga określenia, czy jest to praca fizyczna czy umysłowa. Zawsze należy też sprawdzić, czy wykonywany przez nas zawód nie znajduje się na liście wyłączeń.
Ubezpieczenie do pracy za granicą można nabyć na dowolny okres, co jest szczególnie korzystne dla pracowników sezonowych, wyjeżdżających do pracy na 30, 60 lub 90 dni.
JAK WYBRAĆ I KUPIĆ UBEZPIECZENIE NA WYJAZD ZA GRANICĘ?
Najważniejszą część tego typu polisy powinno stanowić ubezpieczenie kosztów leczenia, zapewniające dostęp do opieki lekarskiej, gdy dojdzie do zachorowania i wypadku, a w ich wyniku konieczności np. pobytu w szpitalu. W przypadku osób cierpiących na choroby przewlekłe, należy rozszerzyć zakres ochrony na wypadek zaostrzenia się ich objawów (np. chorujący na astmę, nadciśnienie, alergie). To, jakie usługi medyczne wejdą w skład polisy, zależy od wybranego wariantu. Ubezpieczenie może obejmować ryzyko uprawiania sportów wysokiego ryzyka, ale w wielu przypadkach musisz wówczas ponieść wyższe koszty składki. Całkowity zakres ochrony i leczenia za granicą znajdziesz w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia.
Kompleksowa polisa dla pracownika tymczasowego nie może obejść się bez ubezpieczenia NNW, czyli od następstw nieszczęśliwych wypadków. Jeżeli wykonywana praca obejmować będzie obsługę sprzętu lub pojazdów, wówczas zakres ochrony należy rozbudować o OC. Wtedy, jeżeli z winy pracownika dojdzie do wypadku i ucierpi osoba trzecia, wówczas sprawca nie będzie ponosić z tego tytułu finansowej odpowiedzialności.
Na koniec trzeba wspomnieć też o włączeniu w zakres polisy ochrony w przypadku kradzieży dokumentów lub bagażu, do czego również może dojść podczas zarobkowego pobytu za granicą.
Warto wziąć pod uwagę ubezpieczenie bagażu – jeśli wyjeżdżamy za granicę do pracy ze sprzętem elektronicznym powierzonym przez pracodawcę, na przykład służbowym laptopem czy telefonem. Należy upewnić się, że towarzystwo pokryje szkody w przypadku utraty tych przedmiotów. Ciekawą opcją dodatkową jest ubezpieczenie assistance, które zapewnić może wsparcie dla ubezpieczonego, np. tłumacza czy zorganizowanie pomocy medycznej.
W przypadku delegacji dodatkowym atutem dla wyjeżdżającego jest to, że ubezpieczenie zapewnia pracodawca lub gwarantuje on pokrycie jego kosztów.
ILE KOSZTUJE UBEZPIECZENIE NA WYJAZD DO PRACY ZA GRANICĘ?
Nie warto oszczędzać na prywatnym ubezpieczeniu zdrowotnym za granicą, zwłaszcza jeśli mamy na celu pracę fizyczną. W takiej sytuacji ryzyko nieszczęśliwego wypadku jest wyższe niż podczas zwykłego urlopu. Związane z nim koszty mogą z łatwością zniweczyć nasze plany zarobkowe. Zamiast podreperować budżet, szybko znajdziemy się „pod kreską”. Ile może wynosić składka na ubezpieczenie na wyjazd do pracy za granicą? Nie musi być wygórowana. Prywatne ubezpieczenie turystyczne na całą Europę kosztuje w UNIQA już od 4,20 zł dziennie. Obejmuje koszty leczenia za granicą, ale gdyby miało służyć osobie pracującej poza Polską, trzeba dołączyć do niego dodatkowe umowy.
