Nie pracujesz na etacie? Uzyskujesz wynagrodzenie z umowy o dzieło lub umowy zlecenia? Zobacz, jak możesz ubezpieczyć swoje zdrowie jako pracownik
Umowa o dzieło dla jednych oznacza więcej swobody, dla innych to z kolei brak podstawowych świadczeń dostępnych w przypadku zwykłego etatu. Nie oznacza to jednak, że w przypadku choroby bądź urazu jesteśmy skazani wyłącznie na siebie. Jak wybrać polisę, która zapewni nam odpowiednią ochronę?
DLACZEGO WARTO ZOSTAĆ FREELANCEREM?
Freelancerzy to na dzisiejszym rynku coraz częstsza forma pracy. W Polsce formę samozatrudnienia wybrało już ponad 300 tys. osób, a w dużej mierze są to właśnie ludzie młodzi. Co sprawia, że obierają właśnie taką ścieżkę kariery? Za byciem freelancerem przemawiają wolność w doborze projektów, możliwość pracy na własny rachunek oraz brak ściśle ustalonych ram na wykonywanie poszczególnych zadań. To zupełnie inna praca niż etat, tj. umowa o pracę podpisana z jednym pracodawcą, który sprawuje stały nadzór nad wykonywaniem danych zadań. Stosunek pracy ma wiele zalet, m.in. to, że znajdujesz się w systemie ubezpieczeń społecznych, a pracodawca jako płatnik składek odprowadza za Ciebie wszystkie składki - emerytalne, rentowe, zdrowotne czy chorobowe. Jednak na podstawie umowy o pracę nie masz swobody kształtowania czasu wykonywania obowiązków. Musisz to robić według narzuconego harmonogramu, z czego będziesz rozliczany. Dlatego wiele osób woli poczucie wolności i samostanowienia, pracując jako freelancerzy, na przykład na podstawie umowy o dzieło czy jako wykonawcy umów zlecenia.
Warto jednak pamiętać, że wybór takiego rozwiązania niesie za sobą również pewne niedogodności, którymi nie przejmują się osoby zatrudnione na etacie. Przede wszystkim, nasz miesięczny dochód zależy wyłącznie od tego, ile czasu i zaangażowania włożymy w wykonywanie zadań. Co więcej, w przypadku umowy o dzieło, ubezpieczenie zdrowotne jest dobrowolne. Oznacza to, że nie jesteśmy nim objęci od momentu podjęcia się zlecenia, a wybór towarzystwa zależy wyłącznie od nas. Oczywiście całkowita rezygnacja ze świadczeń zdrowotnych to bardzo duże ryzyko. Dla freelancera niezdolność do pracy oznacza brak zarobków. W przypadku nieszczęśliwego wypadku lub choroby wysokie koszty leczenia mogą okazać się wyczerpujące dla naszego portfela.
ZUS CZY UBEZPIECZENIE PRYWATNE PRZY UMOWIE O DZIEŁO I UMOWIE ZLECENIA
Wielu freelancerów staje więc przed wyborem – ubezpieczyć się w ZUS-ie czy prywatnie? Podpisując umowę o dzieło, nie podlegamy ubezpieczeniu społecznemu, dlatego, jeżeli chcemy skorzystać z tej możliwości, musimy zawrzeć umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia na własną rękę w przypadku takiej umowy jak umowa o dzieło. Dodatkowo wiąże się to ze spełnieniem dodatkowego wymogu: ubezpieczony musi mieszkać na terenie Polski, co w przypadku freelancerów nie jest takie oczywiste. Odstraszać może również składka – jej wysokość wylicza się na podstawie kwoty deklarowanego miesięcznego dochodu, ale nie może być jednak niższa od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z poprzedniego kwartału, łącznie z wypłatami z zysku. Wysokość składki wynosi 9 proc. podstawy wymiaru, którą ogłasza Prezes Głównego Urzędu Statystycznego w Monitorze Polskim, a publikuje ją GUS na swojej stronie, po 15. dniu miesiąca rozpoczynającego kolejny kwartał.
Ponadto, w przypadku, jeśli prowadzimy naszą działalność już od jakiegoś czasu, ubezpieczyciel może naliczyć nam karę za okres, w którym nie odprowadzaliśmy składek.
UBEZPIECZENIE PRYWATNE – DOWOLNOŚĆ WYBORU UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO
Decydując się na prywatne ubezpieczenie zdrowotne przy umowie o dzieło, mamy do wyboru kilka wariantów ochrony. Co ważne, polisa może obejmować pozostałych członków naszej rodziny. UNIQA w ramach Pakietu Bezpieczeństwa oferuje trzy opcje – Moja Rodzina, Moje Zdrowie oraz Moje Życie. Każde z nich odnosi się do innych zagrożeń i gwarantuje inne zakresy ochrony. W zależności od wyboru wariantu ochrony składka na ubezpieczenie zdrowotne może być inna.
ZAKRES UBEZPIECZENIA – IM SZERSZY, TYM LEPSZY DLA PRACOWNIKA
Jak szeroki jest zakres ochrony? W szczegółowych warunkach ubezpieczenia znajduje się spis zabiegów i kuracji, które podlegają finansowaniu przez towarzystwo. Wśród nich są m.in. operacje układu nerwowego, oddechowego, operacje serca, skóry oraz tkanek miękkich – lista składa się z ponad 500 pozycji. Ochroną zostaniemy objęci zarówno w przypadku choroby, nieszczęśliwego wypadku, jak i uszkodzenia ciała.
PRACUJ, GDZIEKOLWIEK ZECHCESZ
Jednym z ważnych aspektów pracy freelancera jest wolność, która pozwala na wykonywanie obowiązków z każdego zakątka świata. A gdzie w takim razie możemy skorzystać z leczenia? Okazuje się, że ubezpieczenie zdrowotne przy umowie o dzieło daje nam możliwość skorzystania zarówno z polskich, jak i zagranicznych szpitali. Gdzie jesteśmy objęci ochroną? Chodzi przede wszystkim o placówki znajdujące się na terenie Unii Europejskiej. Dodatkowo na terenie Europy ubezpieczenie obejmuje także Szwajcarię i Norwegię. Poza granicami Starego Kontynentu z leczenia możemy skorzystać zarówno w Ameryce Północnej (Stany Zjednoczone, Kanada), jak i w Japonii i Australii.
Zleceniobiorca czy wykonawca umowy o dzieło może zyskać swobodę wyboru gdzie chce pracować na podstawie umowy cywilnoprawnej. Składki do ZUS na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne może, ale nie musi opłacać, w zależności od tego, czy chce z pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej być objęty ubezpieczeniem chorobowym i za darmo korzystać ze świadczeń publicznej opieki zdrowotnej w ramach takiej umowy. Przy umowach o dzieło objęcie składkami ZUS jest dobrowolne, a w przypadku umowy zlecenia może ona podlegać składkom ZUS obowiązkowo, jeśli jest to jedyne źródło przychodu takiej osoby.
Ponadto wykonywanie pracy na podstawie umowy o dzieło nie wyklucza, podobnie jak w przypadku pracy na etacie czy na zleceniu, by zdecydować się na prywatne ubezpieczenie zdrowotne.