Jakie konsekwencje niesie brak ważnego OC? Kary za brak OC 2024 - ile wynoszą i jak ich uniknąć?
Polisa OC jest jedyną obowiązkową w Polsce formą ubezpieczenia komunikacyjnego. Jej brak pociąga za sobą wysokie kary finansowe. Ich wysokość ustalana jest corocznie przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny w zależności od wysokości wynagrodzenia minimalnego. Brak ważnego ubezpieczenia OC wiąże się dodatkowo z koniecznością pokrycia szkód z własnej kieszeni w przypadku spowodowania kolizji lub wypadku drogowego. UFG wypłaca wówczas odszkodowanie poszkodowanym, ale zwraca się z regresem ubezpieczeniowym do sprawcy i egzekwuje płatność.
WAŻNA POLISA OC TO OBOWIĄZEK KAŻDEGO WŁAŚCICIELA POJAZDU MECHANICZNEGO – OBOWIĄZKOWE UBEZPIECZENIE OC
Posiadanie aktualnej polisy OC jest obowiązkowe dla każdego właściciela zarejestrowanego pojazdu. Ubezpieczenie to musisz mieć niezależnie od tego czy samochód jest w ciągłej eksploatacji, czy stoi nieużywany. Tę zasadę stosuje się nawet wówczas, gdy pojazd jest stary, niesprawny i w ogóle nie nadaje się do jazdy. Brak OC jest podstawą do nałożenia kar finansowych przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Jeszcze bardziej dotkliwa jest jednak konieczność pokrycia kosztów wyrządzonej szkody poszkodowanemu.
KIEDY UBEZPIECZENIE SAMOCHODU W RAMACH OC NIE JEST WYMAGANE?
Oczywiście, zdarzają się wyjątki, kiedy posiadanie polisy OC nie jest obowiązkowe. Ma to miejsce, kiedy pojazd zostaje zezłomowany bądź auto jest przerejestrowane na zabytkowe. Jeżeli pojazd jest w stanie, który nie pozwala nawet na sprzedaż, można go zezłomować, a następnie wyrejestrować. W tym celu złóż w urzędzie komunikacji następujące dokumenty:
- wniosek o wyrejestrowanie samochodu,
- zaświadczenie o przekazaniu go do kasacji,
- dowód i tablice rejestracyjne,
- kartę pojazdu (jeśli była wydana),
- potwierdzenie opłaconej składki bądź ważnej umowy ubezpieczenia OC.
Uwaga!
Jeśli auto ma wartość sentymentalną, możesz je wpisać na listę ewidencji zabytków. Aby się tam znaleźć, samochód musi mieć co najmniej 25 lat i większość oryginalnych części. Żółte tablice zwalniają właściciela pojazdu z obowiązku posiadania ubezpieczenia OC w zwykłym wymiarze – wystarczy czasowa polisa kupowana wtedy, gdy kierujący chce wyjechać autem na drogę.
Polisa OC zabezpiecza interesy kierowcy, ponieważ stanowi ochronę przed skutkami finansowymi, które powstały w wyniku spowodowanej przez niego kolizji.
OD MANDATU PO KARĘ Z UFG
Kierowca może być ukarany za brak ważnej polisy w kilku etapach:
- I etap – mandat karny nakładany przez Policję, jeśli posiadacz pojazdu nie wykupił OC.
- II etap – policja informuje o braku ciągłości OC Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Instytucja ta sprawdzi wówczas, czy pojazd jest ubezpieczony. Jeśli tak, sprawa nie będzie miała dalszego biegu.
- III etap – UFG zwróci się do właściciela samochodu z żądaniem wykazania, że miał wykupione ubezpieczenie OC. Właściciel pojazdu ma 30 dni na przedstawienie odpowiednich dokumentów. Jeśli ich nie przekaże, będzie zobowiązany zapłacić karę za brak OC.
ILE WYNOSI KARA ZA BRAK OC – KARY ZA BRAK OC W 2024 ROKU
Wysokość kary za brak OC zależy od rodzaju pojazdu i okresu, w którym pozostawał bez ubezpieczenia.
W zależności od przerwy pomiędzy trwaniem okresu ubezpieczenia wynikającego z polisy OC pojazdu UFG może naliczyć:
- 20% pełnej opłaty karnej – przerwa do 3 dni,
- 50% pełnej opłaty karnej – przerwa od 4 do 14 dni,
- 100% pełnej opłaty karnej – przerwa powyżej 14 dni.
W poniższej tabeli znajdują się kary nakładane na kierowców lekceważących obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia OC pojazdu:
Przerwa w ubezpieczeniu | Samochód osobowy | Samochód ciężarowy, ciągnik samochodowy, autobus | Pozostałe pojazdy, w tym motocykle | |||
- | Okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 | Okres od 1 lipca do 31 grudnia 2024 | Okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 | Okres od 1 lipca do 31 grudnia 2024 | Okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 | Okres od 1 lipca do 31 grudnia 2024 |
Do 3 dni | 1 700 zł | 1 720 zł | 2 550 zł | 2 580 zł | 280 zł | 290 zł |
Od 4 do 14 dni | 4 240 zł | 4 300 zł | 6 360 zł | 6 450 zł | 710 zł | 720 zł |
Powyżej 14 dni | 8 480 zł | 8 600 zł | 12 730 zł | 12 900 zł | 1 410 zł | 1 430 zł |
Źródło: UFG, Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 września 2023 roku w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 roku.
Czy wiesz, że...?
Kara za brak obowiązkowego OC za 1 dzień będzie taka sama, jak za brak OC przez 2 lub 3 dni. Wyższa stawka obowiązuje, jeśli samochód będzie nieubezpieczony przez dłuższy czas.
JAK UFG MOŻE POCIĄGNĄĆ CIĘ DO ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA BRAK OC AUTA?
Kiedy UFG uzyska informację, że kierowca nie ma ważnego OC, wysyła wezwanie do zapłaty. Według Funduszu około 35% ukaranych kierowców dobrowolnie wnosi opłaty na konto UFG tytułem uiszczenia kary. W praktyce droga prowadząca od nałożenia kary do jej zapłacenia przebiega następująco:
- Fundusz zwróci się do właściciela pojazdu o okazanie ważnej polisy OC lub alternatywnie do dobrowolnej zapłaty kary w odpowiedniej wysokości.
- Jeśli właściciel pojazdu nie udzieli odpowiedzi w wyznaczonym terminie, UFG przypomni mu o konieczności wyjaśnienia sprawy.
- Jeśli upomnienie nie doprowadzi do uiszczenia kary, UFG rozpocznie egzekucję i przekaże obowiązek ściągnięcia środków urzędowi skarbowemu.
- US może zająć rachunek bankowy lub wynagrodzenie posiadacza pojazdu.
KOLIZJA LUB WYPADEK NAJGORSZYM MOŻLIWYM SCENARIUSZEM
Największe konsekwencje dla kierowcy bez ubezpieczenia OC wiążą się ze spowodowaniem przez niego kolizji lub wypadku. W takiej sytuacji będzie on musiał w całości zwrócić kwotę odszkodowania wypłaconego przez UFG. Rolą tej instytucji jest bowiem zapewnienie odszkodowania poszkodowanemu, gdy sprawca zdarzenia nie posiadał ważnej polisy OC. Sumy związane ze szkodami majątkowymi sięgają często kilkudziesięciu tysięcy złotych, a ze szkodami osobistymi – nawet setek tysięcy.
Rocznie UFG wypłaca około 100 mln zł tytułem odszkodowań i świadczeń z ubezpieczeń obowiązkowych. Fundusz informuje również, że średnia wysokość regresu dochodzonego przez UFG w 2024 roku wynosiła około 20 tys. zł. Jest jednak wiele przypadków, kiedy kwoty te są znacznie wyższe i wynoszą nawet ponad 2 mln zł. Kwoty te są nieporównywalne wyższe niż koszt ubezpieczenia OC, dlatego nie warto ryzykować – zwłaszcza że wypadek może zdarzyć się każdemu. Chwila nieuwagi może spowodować, że kierowca nie wypłaci się prawdopodobnie do końca życia z długów wobec UFG.
Dotyczy to nie tylko kwestii kary za brak OC, ale i regresu ubezpieczeniowego. Fundusz podaje przykład nieubezpieczonego sprawcy wypadku, który ma do zwrotu ponad 1 mln zł w związku ze śmiertelnym potrąceniem pieszego. Poszkodowany był ojcem aż dziewięciorga małoletnich dzieci, którym w tej sytuacji przysługuje renta po zmarłym tragicznie rodzicu.
To tylko jeden z wielu przypadków pokazujących, że przerwa w OC może być brzemienna w skutkach. Inny przykład jest jeszcze bardziej jaskrawy – samozapłon doprowadził do całkowitego strawienia przez ogień nie tylko nieubezpieczonego ciągnika siodłowego z przyczepą, ale też utraty w wyniku pożaru dwóch podobnych zestawów pojazdów. Jeśli właściciel ciągnika miałby ubezpieczenie OC, to z ubezpieczenia pokryte byłyby szkody majątkowe, a w tym przypadku kwota, jaką musi zwrócić właściciel nieubezpieczonego ciągnika, przekracza 1 mln zł.
ODPOWIEDZIALNY ZARÓWNO WŁAŚCICIEL POJAZDU, JAK I KIEROWCA – JAK ZACHOWAĆ WAŻNE OC I UNIKNĄĆ KARY ZA BRAK UBEZPIECZENIA OC
Zdarza się, że sprawca zdarzenia nie jest właścicielem pojazdu. Wówczas UFG zażąda spłaty należności od sprawcy, jednak na właściciela również nałoży karę z tytułu braku obowiązkowego ubezpieczenia OC.
Jeśli dłużnik ma trudną sytuację materialną lub życiową i jest w stanie to udowodnić, UFG może rozłożyć spłatę roszczenia na raty, a w nielicznych przypadkach nawet umorzyć karę, ale wnioski o takie rozwiązanie są rozpatrywane indywidualnie.
Z jeszcze większymi kłopotami właściciel powinien liczyć się, gdy nie odpowie na wezwanie w ciągu 30 dni albo nie opłaci należności w terminie. Wówczas UFG skieruje sprawę do sądu. W takiej sytuacji kara nie ograniczy się do spłaty należności wobec UFG, lecz również zapłaty karnych odsetek i kosztów postępowania sądowego.
Czy wiesz, że...?
Egzekwowanie kar przez UFG jest bardzo skuteczne, gdyż tylko w samym 2021 roku UFG wysłał do kierowców w Polsce 255 112 wezwań dotyczących braku ważnego OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz OC rolników, a w 2022 roku - 327,7 tys.
Na koniec 2022 roku było prowadzonych 18,1 tys. postępowań regresowych w trybie dobrowolnym i egzekucyjnym. Łączna wartość dochodzonych regresów na koniec 2022 roku wynosiła 340 mln zł.
Pamiętaj!
Ubezpieczenie OC zabezpiecza przed skutkami finansowymi ewentualnych szkód, które spowodujesz. Należy je posiadać niezależnie od tego, czy regularnie korzysta się z samochodu, czy pojazd stoi nieużywany. Jeśli spóźnisz się z opłaceniem ubezpieczenia w terminie, grożą Ci dotkliwe kary. Na szczęście ceny ubezpieczeń obowiązkowych nie są wysokie – dlatego nie warto ryzykować.
Co istotne, nie zawsze polisa OC przedłuży się automatycznie po upływie 12 miesięcy okresu trwania ochrony. Nie stanie się tak, jeśli nie zapłacisz pełnej składki lub korzystałeś z polisy poprzedniego właściciela pojazdu.
FAQ - NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA
Czy policja daje mandat za brak OC?
Policja może nałożyć na kierującego pojazdem mandat w przypadku braku aktualnej polisy. Pojazd zostanie także odholowany na parking strzeżony, a funkcjonariusz Policji powiadomi UFG.
Ile wynosi mandat za brak OC?
Sam mandat za brak ubezpieczenia OC wynosi 50 zł. Natomiast kary nakładane przez UFG są wielokrotnie wyższe.
Jaki mandat za brak OC w 2024 roku?
Nie mandat, ale kara za brak OC od 1 lipca 2024 roku dla posiadacza samochodu osobowego wynieść może maksymalnie 8600 zł. Jaka jest kara za brak OC motocykla? Maksymalnie wynosi 1430 zł.
Czy każdy dostaje karę za brak OC?
Pracownicy UFG zajmują się sprawdzaniem ważności polis OC kierowców. Źródłem ich informacji są dane dostępne w CEPiK. Bazują też na zgłoszeniach od policji, którzy w trakcie rutynowych kontroli napotkali kierowców nieposiadających ważnego ubezpieczenia OC pojazdu. Zasadniczo jeden nieubezpieczony kierowca otrzyma karę z UFG szybciej, a inny – nieco później. Jak uniknąć kary za brak OC? Płacąc składkę na polisę i zachowując ciągłość trwania ochrony.
Źródła:
www.ufg.pl/UCMServlet3/ucmservlet3
www.ufg.pl/infoportal/faces/pages_home-page/Page_4d98135c_14e2b8ace27__7ff0